Kuzey Avrupa’nın teknoloji üssü Estonya, yaklaşık 20 yıl önce devlet politikası olarak başlattığı dijitalleşme stratejisi doğrultusunda, teknoloji alanında hızlı bir dönüşüm gösteriyor. Vatandaşlık yükümlülüklerinden sağlığa, eğitimden finansal konulara kadar tüm resmi ve özel sektör işlemlerini online olarak yürüten Estonya, özellikle bilişim alanındaki girişimcilere ev sahipliği yapıyor. Son yıllarda özellikle eğitim ve teknoloji alanında öne çıkan Estonya, diğer ülkelere kıyasla bürokrasiden kurtardığı girişimcilere zaman, para ve altyapı avantajı sunuyor.
“Estonya’yı hiç ziyaret etmeden iş ya da start-up vizesi almak mümkün”
Estonya’nın girişimcilere sağladığı avantajlara ilişkin konuşan Study in Estonia Türkiye Danışmanı Uluslararası Pazarlama Uzmanı Hakan Karaoğlu, “Estonya’da tüm hizmetlere online erişimin olması, girişimciliği geliştiren önemli bir nokta oluyor. Örneğin, Estonya’nın başlattığı e-oturum uygulaması sayesinde internet üzerinden e-oturum izni alan herkes Estonya’nın sağladığı tüm e-hizmetlere erişebiliyor. 15 dakika içerisinde şirketini kurabiliyor, Estonya eski Başbakanı Taavi Roivas’ın da dediği gibi kahvaltısını yaparken iki dakikada vergi beyanında bulunabiliyor. E-oturum üzerinden şirketini kuran kişiler arzu ederlerse iş vizesi ya da start-up vizesi alarak belli bir süre Estonya’da kalabiliyor ya da Estonya’yı hiç ziyaret etmeden sadece e-hizmetlerden faydalanarak dünyanın istedikleri yerinden işlerini yönetebiliyor” diye belirtti.
“Almanya’da izin almak aylar sürerken, Estonya’da 1 gün sürüyor”
Bürokrasinin iş yaşamını minimum seviyede yavaşlattığı Estonya’da izin süreçlerindeki hıza ve imkanlara değinen Karaoğlu, “Estonya, tüm resmi ve özel işlemlerde olduğu gibi şirket kurma ve izin süreçlerinde de diğer Avrupa ülkelerinin çok ilerisinde bir konumda yer alıyor. Örneğin, Almanya’da izin almak aylar sürerken, Estonya’da 1 gün, hatta birkaç saat sürebiliyor. Ayrıca devlet, üniversiteler ve özel sektör arasındaki işbirlikleri sayesinde girişimcilere hem mekân hem de iş gücü anlamında kolaylıklar sağlanıyor. Öte yandan, Uluslararası Vergi Rekabet Endeksi’ne göre en olumlu puanı alan Estonya, vergi açısından da girişimcilere önemli avantajlar sunuyor” dedi.
“Görüntülü mesajlaşma uygulaması Skype Estonya’da doğdu”
Devlet, özel sektör ve üniversitelerin girişimciler için sağladığı fırsatlara ilişkin konuşan Karaoğlu, “Devlet, özel sektör ve üniversiteler ortaklığıyla kurulan kuluçka merkezleri, girişimcilere hem ürün geliştirme konusunda danışmanlık veriyor hem de birçok farklı ülkeden iş ortağı ve yatırımcı bulmalarını sağlıyor. İsveç, Finlandiya ve Rusya gibi güçlü ekonomilere yakın olması da Estonya’yı girişimciler için daha cazip kılıyor. Örneğin, ülkemizde de çok yaygın olarak kullanılan görüntülü mesajlaşma uygulaması Skype, Estonya’da doğdu. Estonya'nın diğer start-up başarıları arasında son dönemlerde öne çıkan Transferwise, Pipedrive, Toggl, Taxify, Jobbatical ve Lingvist gibi markaları da sayabiliriz”
