Ahilik önemli bir değerimiz diyoruz ve her sene Ticaret Bakanlığı öncülüğünde her ilde kutluyor ve yine her ilde yılın ahisi, kalfası, çırağını seçiyoruz.
Sonra? Sonra, bir sonraki yıla kadar unutup tekrar ahilik haftasında hatırlayıp tekrar…tekrar… İşte böyle bir döngü ile ahilik değerlerimizi 33 yıldır korumaya çalışıyoruz. Koruyabiliyor muyuz? Elbette ahiliği ruhunda hisseden koruyor ve değerlerini uygulamaya çalışıyor. Bu işin sorumluluğunu sadece devlete yıkmak da kolaycılık ve kaçak dövüş olur.
Ahilik bireyi ve meslek gruplarını ilgilendiren bir konu. Asıl üreticilerin ve ticaret yapanların sahip çıkması gerek. Hatta bu değerlerle dünya ticaretinde fark yaratabilir, güven oluşturabiliriz.
Elbette herkesin ahice davranması ile. Bazı kişiler Ahiliği bilmiyor, bilenlerin bazıları da “Bu zamanda Ahilik değerleri nasıl uygulanır?” diyor. İşte böylece Ahiliği yaşatmaya çalışıyoruz.
NEDEN BÖYLE?
Bu zamana kadar Ahiliği sadece esnaflara yönelik bir sistem ve değer olarak hatırladık. Temeli böyle. Ama sadece bu kadar değil. Ahilik bütün üreticileri, sanayicileri, toplumu ilgilendiren bir değerler sistemi.
Temelinde üretim var. Üretim Osmanlı İmparatorluğu zamanında zanaattı, el işçiliğiydi. Bugün üretim şekli değişti, sanayileşme arttı. Ahilik değerleri ise sadece esnaf ve zanaatkarların üstlendiği değerler olarak kaldı.
Oysa sanayi bugün önemli üretimler yapıyor. Ahilik değerleri sanayi üretimi için de geçerli. Aklınıza şu gelebilir; kapitalist sistem-sanayi üretimi-Ahilik değerleri nasıl bağdaşır diyebilirsiniz. Kaliteli üretimin değeri, müşteri memnuniyeti, ticaret ahlakı, çalışan memnuniyeti, etik rekabet, doğru ve dürüst üretim, esnafın veya sanayicinin toplum içindeki davranışının önemi gibi değerler bugün hala geçerli mi? Geçerli. Zaten Ahilik de bu değerler üzerine kurulu.
Öyleyse neden bugün Ahilik değerlerinin geçerli olamayacağı konuşuluyor. Ahilik değerlerinin bugün geçerli olmadığını söyleyen kişiler Ahiliğin ne olduğunu tam bilmeyen kişilerdir.
AHİLİK DEĞERLERİ GÜNDEMDE TUTULMALI
Bugün sanayi sektöründe bilerek veya bilmeyerek Ahilik değerlerini uygulayanlar mutlaka vardır. Bu kişi, kurum ve yöneticilerin belirlenerek Ahilik haftasında ortaya çıkarılması, hangi değerler ile Ahilik derecesini almış ise topluma ve diğer sanayi kuruluşlarına anlatılması, yaşayan değerlerin örnek gösterilmesi, gündemde tutulması gerekir.
Burada anahtar kelime gündemde tutmaktır. Biz senede bir kutladığımız Ahilik haftası ile sadece bir hafta tutabildiğimiz kadar gündemde tutup, geleneksel bir ritüel olarak gösteriyoruz.
Oysa sanayide olup Ahilik değerlerini benimseyenler mutlaka var. Sahi onlar kimler, kendilerini bize bir belli etseler, bilsek çalışmalarımıza dahil etsek... Birkaç yıl önce hazırladığım Ahiliğin gündemde tutulması ile ilgili proje kim bilir gönderdiğim kurumların hangi mail deposunda (artık tozlu raf kalmadı).
ÖNERİM;
1- Ahilik değerlerini uygulayan sanayicilerin de Ahilik haftasında öne çıkması.
2- Ahilik değerlerinin ve değerleri yaşatanların yıl boyu gündemde tutulması, değerlerin uygulanabilirliğini fark ettirmek.
3- Ahilik değerlerini ülke ticaretimizde uygulamak için çalışma yapılması.
4- Ahilik değerlerini ülkece uygulayarak dünya ticaretinde güven oluşturmak, fark yaratmak ve bu değerlerimizi itici güç olarak değerlendirmek (Örneğin Ahilik kriterlerini sağlayanların Ahilik belgesi alarak ihracat yapabilmesi.)
Bu değerlerin yaygınlaşması sektörlerde kümelenmeyi, iş ve güç birliğini de getirecek ve dünya ile daha iyi şartlarda rekabet edebileceğimiz ortamlar doğabilir. Bu düşünceler bazı kişilere ütopya gelebilir, bıyık altından gülüyor da olabilirler.
Gelecekte ne demek istediğim daha iyi anlaşılacak.
Sözün özü; gelecek değerlerde. Siz yine de önerilerimi bir düşünün. Ahi olmak, ahi kalmak dileği ile.