Aile şirketlerinde kurumsallaşmayı birinci nesilde iken sağlayan şirket; uzun vadede başarılı bir geleceği baştan güvence altına aldığı görülmektedir. Kurumsallaşmanın sağlanamaması ise aile içi çekişmelerden dolayı iflasa kadar ilerleyebilmektedir.
Türkiye’deki işletmelerin yüzde 95’ini oluşturan aile şirketleri ülke ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. Aile şirketlerinin uzun süre devam etmesi onların kurumsallaşmasına bağlıdır. Kurumsallaşma en basit tanımıyla; şirketin sahiplerinden bağımsız hale gelmesidir. Aile üyelerinin şirketin başarısı için olan kurallara değil de şirketin aile üyelerinin çıkarlarına göre kullanıldığı durumlar şirketin tehlikede olduğunun bir işaretidir. Bu durumda yapılacak ilk adım; profesyonel yönetim anlayışına geçmektir. Aile şirketlerinde kurumsallaşmayı birinci nesilde iken sağlayan şirket; uzun vadede başarılı bir geleceği baştan güvence altına aldığı görülmektedir. Kurumsallaşmanın sağlanamaması ise aile içi çekişmelerden dolayı iflasa kadar ilerleyebilmektedir.
BAŞARILI KURUMSALLAŞMA
Yaklaşık elli aile şirketi ile yapmış olduğum görüşmeler sonucu başarılı bir kurumsallaşma için dört konuya ağırlık vermenin önemini keşfettim. İlki; şirketin vizyon ve misyonunun net olarak belirlenmesi ve şirket çalışanlarının hedef ve hayalleri ile paralellik sağlanmasıdır. İkinci olarak; iş planlarının kısa, orta ve uzun vadede doğru bir çerçevede oluşturulmasıdır. Üçüncü konumuz ise; şirkette bağımsız yönetim kurulu üyeleri bulundurmak ve uzman profesyoneller eliyle iç ve dış bağımsız denetiminin yapılmasıdır. Son olarak da; aile konseyinin kurulması ve aile anayasası ile şirketin uzun süreli olmasının temellerinin atılmasıdır.
ŞİRKET İÇİ İLETİŞİM
Aile konseyleri genellikle şirket içi iletişimin güçlendirilebilmesi ve aile üyelerinin birlik içerisinde bulunmasının sağlanması amacıyla ortaya çıkarılmaktadır. Aile konseyinde şirketi etkileyebilecek büyük sorunların çoğu henüz ortaya çıkmadan engellenmektedir. Aile anayasası benim tanımımla; aileye sonradan katılan aile üyelerinin işletme ile ilişkilerine rehberlik eden ve şirketin uzun süreli başarısı için tüm aile bireylerini kapsayan kuralları içeren resmi bir yol haritasıdır. Aile şirketleri farklı nesillere devredilebilmesi için kurumsal bir yapıya ulaşması ve kurumsallaşmanın meydana geliş sürecinin sorunsuz geçmesi ancak aile anayasasıyla mümkündür. Aile anayasasıyla beraber kurumsal ya da kalıcı bir firma yapısı oluşturmak aynı zamanda da ailenin değer ve vizyonun belirlenmesi ile geleneklerinin korunması sağlanmaktadır.
AİLE ANAYASASI
Aile anayasası; şirketlerin adının kullanılması, yönetimin devri, yönetim organları, insan kaynaklarında gerçekleştirilecek düzenlemeler, aile üyeleri arasında var olan ilişkiler ve aile üyelerinin çalışma şekli gibi çeşitli durumlar aile anayasasıyla birlikte belli bir standarda oturtulmaktadır. Uzun yıllar hedeflenen başarı için şirket kurucusunun; doğru yol haritası belirleyip ikinci nesille arasındaki köprüyü aile anayasası ile sağlam temeller üzerine inşa etmesi ve kendini yenileyebilecek öz kaynak bırakması son adımdır. Başarının anahtarı bu son adımda saklıdır. Her sayfasını ayrı duygularla yazdığım aile şirketleri ile ilgili kitabım; önümüzdeki aylarda sizlerle buluşacaktır. Aile şirketleri yönetimi ve ikinci kuşak ile ilgili aklınıza takılan tüm soruları cevaplamanızı sağlayacaktır. Şimdiden bu ilk heyecanımı paylaştığınız için çok teşekkür ederim.