İran eski Cumhurbaşkanı Ahmedinejad, yeniden Cumhurbaşkanlığına aday

İran'da 19 Mayıs'ta helikopter kazasında hayatını kaybeden 13'üncü dönem Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin yerine geçecek ismi belirlemek için 28 Haziran'da yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimleri için aday başvuruları dördüncü gününde devam ediyor. 2017 ve 2021 yıllarındaki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylığı Anayasayı Koruyucular Konseyi tarafından kabul edilmeyen eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, 14'üncü dönem Cumhurbaşkanlığına bir kez daha aday oldu. Halktan gelen talep üzerine Cumhurbaşkanlığına aday olduğunu belirten Ahmedinejad, “Aday başvurusunda bulunarak üzerime düşen tarihi sorumluluğu yerine getirdim. Cumhurbaşkanı seçilmem durumunda önceliğim ülkedeki yoksulluk ve ekonomik sorunlar ile mücadele etmek olacak. Ülkedeki sorunları halk ve uzmanlar ile istişare ve dünyayla yapıcı etkileşim kurarak çözebileceğimize inanıyorum” ifadelerini kullandı.

Ahmedinejad'ın adaylığı iki kez veto edilmişti
2003-2005 yılları arasında Tahran Belediye Başkanlığı görevi yapan Ahmedinejad, Haziran 2005 yılında Haşimi Rafsancani'ye karşı girdiği Cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanmış ve 2005 ve 2013 yıllarında iki dönem görev yapmıştı. İran siyasetinde hala etkili bir isim olarak kabul edilen eski Cumhurbaşkanı Ahmedinejad'ın, 2017 yılında seçimlere girmesine izin verilmemişti. Ülkede radikal çıkışları ve muhafazakar kimliği ile ön planda olan Ahmedinejad, 2021 yılındaki seçimlerde helikopter kazasında hayatını kaybeden İbrahim Reisi'ye rakip olmak istemiş ancak Anayasayı Koruyucular Konseyi bir kez daha adaylığını veto etmişti.
Görev yaptığı dönemlerde “adalet” ve “yoksulluk ile mücadele” söylemleri ile adından söz ettiren Ahmedinejad, özellikle kırsal bölgelerden aldığı oylar ile ön planda oldu. Cumhurbaşkanlığı yaptığı dönemde yoksul kesime yönelik doğrudan para yardımı başlatan Ahmedinejad, yoksul kesime yönelik devlet desteğini genişleten sübvansiyonlar ile biliniyor.

Yeşil hareket
2009 yılında “seçimlere hile karıştığı” iddiası üzerine ülkede “yeşil hareket” olarak bilinen itirazlar başlamış ve rejim karşıtı gösterilere dönüşmüştü. Ahmedinejad'ın, Mir Hüseyin Musevi karşısında oyların yüzde 64'ünü alarak kazandığı seçimler İran siyasetinde kırılmalara neden olmuştu. Ülkede yaklaşık bir hafta devam eden gösterilerde resmi rakamlara göre en az 32 kişi hayatını kaybetmişti.
Ahmedinejad şu anda Meclis ile Anayasayı Koruyucular Konseyi arasındaki anlaşmazlıkları çözen anayasal bir kurum olan Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyinin üyesi olarak görev yapıyor.

Şu ana kadar 18 aday adaylık başvurusunda bulundu
28 Haziran'da gerçekleştirilecek Cumhurbaşkanlığı seçimleri için Cumhurbaşkanlığı adaylığı için başvurular 30 Mayıs'ta başlamıştı. 3 Haziran'a kadar sürecek olan başvurulara şu ana kadar 18 isim başvurdu. Adaylık başvurusunda bulunanlar arasında eski Meclis Başkanı Ali Laricani, eski Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri Said Celili ve eski Cumhurbaşkanı Mahmut Ahmedinejad, Tebriz Milletvekili Mesut Pezeşkiyan ve reformist siyasetçi Mahmut Sıddıgi öne çıkan isimler arasında yer alıyor.