İnşaat ve Finans Öne Çıktı
Ekonomiyi oluşturan sektörler incelendiğinde inşaat sektörü yüzde 9,2 ile büyümede en yüksek katkıyı sağladı. Finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 6,2, tarım sektörü yüzde 4,6, gayrimenkul faaliyetleri ise yüzde 2,5 artış göstererek büyümeye pozitif katkıda bulundu.
Bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 2,2, kamu yönetimi, eğitim ve sağlık hizmetleri yüzde 1,9 ve hizmet sektörü yüzde 1,4 artış kaydetti. Buna karşın, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 2,4, sanayi sektörü yüzde 2,2 ve mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri ise yüzde 0,3 oranında daralma yaşadı.
Beklentilerin Altında Kalan Büyüme
Ekonomistler, üçüncü çeyrek büyüme oranını yüzde 2,64 olarak tahmin etmişti. Ancak sıkı para politikalarının kredi hacmini sınırlaması ve ekonomik aktivite üzerindeki etkileri, büyüme oranının beklentilerin altında gerçekleşmesinde etkili oldu.
Sektörel Katkı Dengesi Değişiyor
Özellikle inşaat ve finans sektörlerinde yaşanan yüksek büyüme, bu alanların ekonomideki ağırlığını artırırken, sanayi ve mesleki hizmetler gibi üretime dayalı sektörlerdeki daralma, ekonomik toparlanmanın dengeli olmadığını ortaya koyuyor.
Bu veriler, Türkiye ekonomisinin 2024 yılı sonuna kadar nasıl bir performans sergileyeceğine dair önemli ipuçları sunuyor. Ekonomik büyümenin seyrini, küresel gelişmeler ve para politikalarının yanı sıra iç talep ve sektörel dinamikler belirleyecek.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı üçüncü çeyrek Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verilerini paylaştı. Buna göre, GSYH 2024 yılı üçüncü çeyrek ilk tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 2,1 arttı.
İnşaat sektörü 2024 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 9,2 arttı
GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2024 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; inşaat yüzde 9,2, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 6,2, tarım sektörü yüzde 4,6, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,5, ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar yüzde 2,3, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 2,2, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 1,9 ve hizmetler yüzde 1,4 arttı. Diğer hizmet faaliyetleri yüzde 2,4, sanayi sektörü yüzde 2,2, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri ise yüzde 0,3 azaldı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,2 azaldı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2024 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 1,9 arttı.
GSYH 2024 yılının üçüncü çeyreğinde cari fiyatlarla 11 trilyon 893 milyar 252 milyon TL oldu
Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2024 yılının üçüncü çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 53,3 artarak 11 trilyon 893 milyar 252 milyon TL oldu. GSYH'nin üçüncü çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 357 milyar 989 milyon olarak gerçekleşti.
Hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2024 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde 3,1 arttı
Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları 2024 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 3,1 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 0,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 0,8 azaldı.
Mal ve hizmet ihracatı 2024 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 0,8 artarken ithalatı yüzde 9,6 azaldı
Mal ve hizmet ihracatı, 2024 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 0,8 artarken ithalatı yüzde 9,6 azaldı.
İşgücü ödemeleri 2024 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 76,3 arttı
İşgücü ödemeleri, 2024 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 76,3 arttı. Net işletme artığı/karma gelir yüzde 45,7 arttı.
İşgücü ödemelerinin Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı yüzde 36,4 oldu
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 31,9 iken, bu oran 2024 yılında yüzde 36,4 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 47,8 iken yüzde 45,1 oldu.
