2016 yılında küresel borsalar Çin endişelerinin derinleştiği ve Ortadoğu’da süregelen jeopolitik riskler nedeniyle son 15 yılın en zayıf başlangıcını yaptı. 2015 yılının sonunda yurt dışında Fed riski, yurt içinde siyasi gerilimi kısmen geride bırakırken, 2016 yılının ilk haftasında yeniden Çin ve jeopolitik gündemi konuşmaya başladık. Süregelen zaman zarfında da petrol fiyatlarındaki düşüş ve bilanço sezonunun başlamasının ardından beklentileri karşılayamayan kar rakamları sonrası dünya genelinde endekslerde tedirgin hava devam etmekte. Dünya genelinde söz konusu tedirgin ortam devam ederken, borsa İstanbul’un görece pozitif ayrıştığını söylemek mümkün. 2016 yılının başından bu yana gelen süre zarfında; gelişmekte olan ülke kategorisini ele aldığımızda, geçtiğimiz sene Borsa İstanbul’a ilişkin gelişmekte olan ülke borsalarına göre yüzde 20 oranında ıskonto sunduğu şeklindeki şehir efsanesi 2016 yılında gerçek oluyor diyebiliriz. Burada ülkeleri emtia ithalatçısı ve ihracatçısı şeklinde ayırmak gerekli. Emtia ithalatçısı olan ülke piyasalarında yukarı yönlü hareketler görülürken, düşük seyreden emtia fiyatlarının yaratmış olduğu tedirgin hava nedeniyle emtia ihracatçısı olan ülke piyasalarında satışlar dikkat çekiyor. Aşağıdaki grafikte Türkiye’nin kendi kategorisinde yer alan ülke endekslerine göre performansı görülüyor.
Satış baskısı devam ediyor 2016 yılı dünya genelinde bu kadar çalkantılı iken Borsa İstanbul’un görece pozitif duruşunu koruyabilmesini başka bir açıdan ele aldığımızda emeklilik fonlarının 70.000 hattında defansta olduğunu söyleyebiliriz. 2015 yılının 2. Çeyreğinden itibaren yabancı satışlarının da etkisiyle satış baskısı altında kalan Borsa İstanbul’da bu trendin 2016 yılında da sürdüğünü görüyoruz. Borsada son 7 yılın en yüksek yabancı çıkışı Borsa İstanbul tarafından açıklanan verilere göre, yabancı yatırımcılar hisse senedi piyasalarında 2015 yılında toplam 2 milyar 545 milyon dolarlık net satış yaptı. Özellikle büyüklüğü bakımından kasım ve aralık aylarındaki satışlar dikkat çekiyor. Yabancı yatırımcılar, ekim ayındaki net alımlarının ardından yabancı yatırımcılar kasım ve aralık ayında tekrar satım tarafında yer aldılar. Yabancı takas oranı da kriz dönemlerinde gördüğü seviyelere gerilemiş durumda.1 Kasım seçimleri sonrası 84.000 seviyeleri ve yüzde 65,33 yabancı takas oranının görüldüğü Borsa İstanbul’da 2016 yılının ilk aylarında dünya genelindeki çalkantı ile birlikte 70.000 seviyeleri görülürken Kasım seçimleri sonrası artan yabancı yatırımcı satışı ile birlikte yabancı takas oranı yüzde 61,54 seviyelerine geriledi. Borsa İstanbul takas verileri incelendiğinde söz konusu yabancı satışlarının büyük bir bölümünün BES sistemine dahil emeklilik fonları tarafından karşılandığı gözlemlenmekte. 2015 yılının son çeyreğine ilişkin yabancı yatırımcıların satışının paralelinde emeklilik fonlarının gerçekleştirmiş olduğu alımlar satışları kompanse etmeye yardımcı oluyor. Dünya genelindeki tedirgin ortamda endekslerde derinleşen satış baskısı ve son 7 yılın en yüksek yabancı çıkışı yaşandığı dönemde Borsa İstanbul emeklilik fonlarının alımları ile destek buldu.
Dünya genelindeki tedirgin ortamda endekslerde derinleşen satış baskısı ve son 7 yılın en yüksek yabancı çıkışı yaşandığı dönemde Borsa İstanbul emeklilik fonlarının alımları ile destek buldu.