Yatırım fonu türleri, genel olarak barındırdıkları varlık türüne göre sınıflandırılır. Her bir fon türü, farklı risk ve getiri profilleri sunar. Bu çeşitlilik, yatırımcıların kişisel risk toleranslarına, yatırım hedeflerine ve piyasa görüşlerine uygun seçenekler bulmalarını sağlar.
İster sabit getirili menkul kıymetler ister hisse senetleri isterse de emtia ve diğer alternatif varlıklar olsun, piyasada her tür yatırımcının ihtiyacını karşılayacak fonlar mevcuttur. Genel olarak bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
· Hisse senedi yoğun fonlar
· Borçlanma araçları fonları
· Para piyasası fonları
· Fon sepeti fonları
· Kıymetli madenler fonları
· Değişken fonlar
· Serbest fonlar
· Karma fonlar
· Arbitraj fonları
· Katılım fonları
Yazımızı inceleyerek yatırım fonu türleri hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
Hisse Senedi Yoğun Fonlar
Hisse senedi yoğun fonlar, yatırımcılara hisse senetlerine geniş kapsamlı ve düşük maliyetli bir erişim sağlayan popüler yatırım araçlarıdır.
Portföylerinin en az %80'ini hisse senetlerine yatırım yaparak uzun vadeli sermaye büyümesi hedefleyen hisse yoğun fonlar, yatırımcılara piyasalardaki çeşitli şirketler üzerinden yatırım yapma imkanı sunarken bireysel hisse seçimi ve buna bağlı risk yönetimi yükümlülüğünü profesyonel yöneticilere bırakır.
Bu fonlar, çok sayıda şirketin hisselerine yayılmış yatırımlar sayesinde yüksek çeşitlilik sunar ve böylece bireysel şirketlerde yaşanabilecek olumsuz gelişmelerin yatırımcının portföyü üzerindeki etkisini minimize eder. Ayrıca piyasa dalgalanmalarına karşı bir derece koruma sağlayarak yatırımcılara daha stabil bir yatırım deneyimi sunabilir.
Borçlanma Araçları Fonları
Borçlanma araçları fonları, portföyünün çoğunluğunu devlet ve özel sektör tarafından ihraç edilen sabit getirili menkul kıymetler gibi borçlanma araçlarına yatırım yaparak oluşturur. Bu fonlar, genellikle yatırımcıya hisse senetleri piyasasındaki volatiliteden daha az etkilenme olanağı sunarak sabit bir getiri sağlama potansiyeline sahiptir.
Borçlanma araçları fonlarında getiri, ihraççının kredi derecesi, faiz oranları ve vade süresi gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Uzun vadeli tahviller genellikle yüksek getiri sunarken kısa vadeli tahviller daha düşük risk ve getiriye işaret eder. Yüksek kredi derecesine sahip tahviller genellikle daha düşük risk ve daha az getiri sunarken düşük kredi derecesine sahip tahviller yüksek getiri potansiyeli sunar ama daha risklidir.
Para Piyasası Fonları
Para piyasası fonları, yatırımcıların kısa vadeli mali araçlara yatırım yapmalarını sağlayan fonlardır. Bu fonlar, genellikle devlet tahvilleri, banka bonoları, hazine bonoları ve repolar gibi düşük riskli ve yüksek likiditeye sahip araçlara yoğunlaşır. Ana çekiciliği, yatırımcılara istikrarlı ve rekabetçi getiriler sunma potansiyelinde yatar, ancak genellikle sabit getiri garantisi vermezler.
Para piyasası fonları, hisse senetleri ve uzun vadeli borçlanma araçlarına kıyasla daha az volatil getiriler sunar. Faiz oranlarının piyasa koşullarına bağlı olarak değişebilmesine rağmen, bu fonlar genellikle mevduat hesaplarından daha yüksek getiriler vadeder, bu da onları yatırımcılar için cazip kılar.
Fon Sepeti Fonları
Fon sepeti fonları, çeşitli yatırım fonlarının bir arada sunulduğu kapsamlı yatırım araçlarıdır. Bu yatırım fonlarının temel amacı, birden fazla fonun getirilerini ve risklerini birleştirerek dengeli bir portföy oluşturmaktır.
Fon sepeti fonları; yatırımcılara tek bir alımda birden fazla fon ve varlık sınıfına yatırım yapma kolaylığı sağlar, böylece portföy çeşitlendirme sürecini basitleştirir.
Kıymetli Madenler Fonları
Kıymetli madenler fonları, yatırımcıların portföylerinde önemli bir yer tutan ve özellikle altın başta olmak üzere değerli maden yatırımlarını içeren fonlardır. Kıymetli madenlerin, özellikle altının, uzun vadeli değer saklama özelliği ve ekonomik belirsizlik dönemlerinde güvenli liman olarak görülmesi, bu fonları yatırımcılar için çekici kılar.
Değişken Fonlar
Değişken fonlar, yatırımcıların esnek bir yatırım stratejisi benimsemelerine olanak tanıyan, çeşitli varlık sınıflarına yatırım yapma yeteneği ile karakterize edilen yatırım fonlarıdır. Bu fonlar, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından belirlenen genel yatırım sınırlamalarına tabi olmakla birlikte portföylerini sabit bir yüzde oranıyla sınırlandırmaksızın yönetebilirler.
Değişken fonlar; hisse senetleri, devlet ve özel sektör tahvilleri, kira sertifikaları, altın ve katılım hesapları gibi geniş bir yatırım aracı yelpazesine yatırım yapabilir. Bu çeşitlilik, yatırımcılara tek bir fon aracılığıyla farklı finansal enstrümanlara erişim fırsatı sunar ve bu da risk dağılımını optimize eder.
Karma Fonlar
Karma fonlar, yatırımcılara hem hisse senetleri hem de sabit getirili menkul kıymetler gibi farklı varlık sınıflarını içeren çeşitlendirilmiş bir yatırım portföyü sunan çok yönlü yatırım araçlarıdır. Genellikle bir tema veya belirli bir yatırım stratejisi etrafında yapılandırılır ve bireysel emeklilik sistemleri ile genel yatırım piyasalarında yer alırlar.
Arbitraj Fonları
Arbitraj fonları, piyasalarda mevcut olan fiyat farklılıklarını değerlendirerek kar elde etmeyi amaçlayan yatırım araçlarıdır. Fonun temel mantığı hisse senetleri, tahviller, döviz kurları ve türev araçlar gibi çeşitli finansal ürünler arasındaki geçici fiyat uyumsuzluklarından faydalanmaktır.
Arbitraj yöntemi, genellikle düşük risk taşıyan bir strateji olarak değerlendirilir. Bu yaklaşım, işlemlerin genellikle kısa vadede tamamlanması ve piyasa fiyatlarının normale dönmesiyle kazanç sağlaması nedeniyle güvenilir kabul edilir. Arbitraj işlemleri, teorik olarak piyasa hareketlerinden bağımsız stabil getiriler sunar.
Katılım Fonları
Katılım fonları, İslami finans ilkelerine göre düzenlenmiş yatırım fonlarıdır ve faizsiz finans kurallarını benimserler. Yatırımcılara faiz yerine kâr paylaşımı, kira geliri ve benzeri yöntemlerle gelir sağlama fırsatı sunarak portföylerini genellikle hisse senetleri, kira sertifikaları (sukuk), katılım hesapları ve diğer İslami finans kurallarına uygun finansal araçlarla oluştururlar.
Serbest Fonlar
Serbest fonlar, yatırım stratejilerinde esneklik ve çeşitlilik sunan özel yatırım araçlarıdır. Nitelikli yatırımcılara yönelik olarak tasarlanmış olan bu fonlar, çeşitli yatırım fırsatlarından yüksek getiri elde etme potansiyeli sunarlar. Portföy yöneticileri; global hisse senetleri, tahviller, emtialar ve türev ürünler gibi geniş bir yelpazede yatırım araçları arasından seçim yaparak çeşitli stratejiler geliştirebilirler.