Teknolojik faaliyetlerde yaşanan gelişme ve yenileşme ile birlikte birçok sektörde köklü değişiklikler yaşanmıştır. Bu değişimlerden yoğun olarak etkilenen sektörlerden biride lojistik sektörüdür.
Özellikle küreselleşme süreci ve e-ticaret teknolojilerinde yaşanan gelişmeler lojistik işlemlerinin yürütülmesinde bilişim teknolojilerinin önemini artırmış ve bazı alanlarda kullanımını zorunlu hale getirmiştir.
Tedarik ve dağıtım yönetimi, envanter yönetimi, depolama, taşıma gibi lojistik faaliyetlerinin etkin bir şekilde yürütülmesini sağlayan bilişim sistemleri aynı zamanda işletmelerde ekonomik değerlerin etkin bir şekilde yönetilmesinde de destek olmaktadır.
Buna ilaveten lojistik süreçlerde hem hizmet düzeyini iyileştirme hem de maliyeti düşürme etkisine sahiptir. Eskiye oranla büyüyen iş hacmi ve buna bağlı olarak karmaşıklaşan lojistik operasyonlar, teknolojik gelişmelerin ışığında katma değer yaratan bir fonksiyon haline gelmiştir.
Lojistik faaliyetlerinde araç ve donanımlar ya da yazılım alanlarında birçok farklı teknolojiler kullanılmaktadır. Bu teknolojiler lojistik bilişim sistemlerinde mantıksal ve fiziksel yapılar kümesi olarak ele alınmaktadır.
Örneğin algoritmalar, kurallar, yöntemler, teknolojiler, prensipler, ilkeler gibi mantıksal yapılar olabildiği gibi bilgisayarlar, yazılım ve denetim sağlayan araçlar, iletişim araçları gibi fiziksel yapılar şeklinde de olabilmektedir.
Lojistik yönetim performansı için kritik öneme sahip olan enformasyon ve bilgi, lojistik operasyonlarının planlanması, tedarik süreçlerinin düzenlenmesi, iletişimin sağlanması ve fiziksel akışın gerçekleştirilmesinde kritik öneme sahiptir.
Bu kritik değerler lojistik bilgi sistem ve teknolojilerinin temel seviyelerini oluşturmaktadır. Lojistik faaliyetlerinin sürdürülmesinde bilgi sistemleri ve teknolojileri açısından ele aldığımızda karşımıza dört temel seviye çıkmaktadır.
Bu seviyelerden ilki, lojistik fonksiyonel alandaki bilgi sistemleri ve teknolojileridir. İşlem tabanlı destek sistemleri olarak da adlandırılan bu sistemler, depo yönetimi, nakliye yönetimi ve satış yönetimi gibi alanlarda kullanılan barkod teknolojileridir.
İkinci seviye ise bütünleşik lojistik operasyonlarında kullanılan bilgi sistemleri ve teknolojileridir. Lojistik operasyonlarında maliyetlerin en aza indirilmesi, verimliliğini yükseltilmesi gibi amaçlar çerçevesinde lojistik süreçlerin bütünsel bakış açısıyla yönetilmesini sağlayan bütünleşik lojistik sistemlere kurumsal kaynak planlama sistemleri ve dağıtım kaynakları planlama sistemleri örnek verilebilir. Üçüncü seviye ise bilgi değişim ve paylaşımında kullanılan bilgi sistemleri ve teknolojileridir.
Extranet sistemleri olarak adlandırılan bu sistemler, tedarik zinciri partnerleri arasında bilgi paylaşımı için kullanılan sistemlerdir. Elektronik portallar, elektronik bankacılık gibi uygulamalar ise dördüncü seviyede yer almaktadır. Buna ilaveten dört farklı seviyede karşımıza çıkan bilgi sistem ve teknolojilerini izleyen alt bölümlerde bulunmaktadır. Bu alt bölümler ise, işlem tabanlı destek BTS, bütünleşik organizasyonel BTS, bilgi paylaşımı ve değişimi BTS, ve internet tabanlı tedarik zinciri yönetimi sistemleridir.
Küreselleşme süreci ve gelişen teknoloji ile birlikte lojistik sektöründe de büyük değişimler ortaya çıkmıştır. Buna bağlı olarak lojistik sektöründe karşılaşılan rekabet düzeyi ise bilişim sistemlerinin önemini artırmıştır. Lojistik faaliyetler yürüten işletmelerde, taşıma, depolama, envanter yönetimi, dağıtım yönetimi gibi faaliyetlerin kontrolü, takibi ve ekonomik değerlerin etkin bir şekilde yönetilmesinde bilişim sistemleri, işletmelere çözüm odaklı bakış açıları sunmaktadır.
