Araştırma, Türkiye’nin farklı 55 üniversitesinden 271 öğrenciyle yapıldı. Katılımcılar, genellikle satış danışmanlığı, garsonluk, baristalık, anketörlük gibi hizmet sektöründe yer alan işler tercih ediyor. Çalışan öğrencilerin yüzde 74,5’inin iş hayatı sürecinde en az bir kez mobbinge uğradığı ortaya çıktı.
Mobbing, Psikolojik ve Sosyal Etkiler Yaratıyor
Günümüzde birçok üniversite öğrencisi, ekonomik gereksinimleri karşılamak ve kariyer deneyimi kazanmak amacıyla çalışıyor. Ancak, iş yerlerinde karşılaşılan mobbing, öğrencilerin psikolojik durumlarını olumsuz etkileyerek, akademik başarılarında düşüşe, motivasyon kaybına ve sosyal ilişkilerinde bozulmalara yol açıyor.
Üsküdar Üniversitesi İnsan Hakları Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı ve İzmir Demokrasi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Barış Çağırkan’ın öncülüğünde yapılan araştırma, bu sorunun toplumsal boyutlarını derinlemesine inceleyerek, duygusal dayanıklılık, öz yeterlilik ve akademik başarı üzerindeki etkilerini ortaya koydu.
Mobbinge Maruz Kalan Öğrencilerin Yaşadığı Sorunlar
Araştırma, genç çalışanların iş yerlerinde mobbinge karşı oldukça savunmasız olduğunu ve bunun sadece akademik yaşamlarıyla kalmayıp uzun vadede duygusal tükenmişlik, özgüven kaybı ve sosyal izolasyon gibi etkiler doğurduğunu gösterdi. Çalışan öğrencilerin çoğunluğu, sürekli eleştirilme, küçümsenme ve özgüven kaybının iş yerlerinde en yaygın karşılaşılan psikolojik baskılar olduğunu belirtti.
Mobbing ile Mücadelede En Yaygın Strateji: Görmezden Gelme
Araştırma, mobbinge maruz kalan üniversite öğrencilerinin genellikle bu durumu görmezden gelmeyi tercih ettiğini ortaya koydu. Çalışanların yüzde 37,6’sı mobbing karşısında sessiz kalmayı seçerken, yüzde 27,7’si doğrudan tepki verdi. İşten ayrılma, yasal yollara başvurma gibi stratejiler ise daha az tercih edildi.
Çalışan Öğrencilerin Çalışma Zorunluluğu Artıyor
Yapılan araştırma, öğrencilerin büyük çoğunluğunun ekonomik sebeplerle çalışmak zorunda olduğunu ve bunun akademik hayatlarını da etkileyen büyük bir baskı oluşturduğunu gösteriyor. Çalışan öğrencilerin yüzde 50,6’sı, eğitim sürecinde çalışmak zorunda olduklarını belirtirken, öğrencilerin çoğunluğunun çalışma hayatına dahil olma sebepleri ekonomik gereksinimler.
Kadın Çalışanlar, Cinsiyet Ayrımcılığına Maruz Kalıyor
Araştırma, kadın çalışanların özellikle cinsiyet temelli mobbingin etkisi altında kaldığını ortaya koydu. Kadınlar, erkekler tarafından küçümsenme, bilgi verilmesi sırasında cinsiyetlerine dayalı ayrımcılığa uğrama gibi sorunlarla karşılaşıyor.
Politika ve Düzenlemeler Şart!
Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı, bu araştırmanın, üniversite öğrencilerinin iş hayatında psikolojik baskılara maruz kaldığını ve bu durumun akademik başarılarını ve sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkilediğini gösterdiğini belirtti. Bu durumu çözmek için iş yerlerinde mobbing vakalarının önlenmesine yönelik hukuki düzenlemelerin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Sonuç olarak, üniversite öğrencilerinin iş hayatında maruz kaldığı mobbing, yalnızca mevcut çalışma koşullarını değil, uzun vadede akademik ve kariyer başarılarını tehdit eden bir faktör olarak öne çıkıyor. Mobbinge karşı etkili önlemler alınması, öğrencilerin daha sağlıklı bir çalışma ortamı deneyimlemelerini sağlayacaktır.
