Anayasa Mahkemesi’nden çarpıcı karar! Tahliye ve Tapu İptali ve Tescil Davaları’nda İstinaf ve temyiz parasal sınırları yönünden kurallar değişiyor.
Anayasa Mahkemesi, çeşitli sorunları beraberinde getiren istinaf ve temyiz parasal sınırlarının, mahkemece hükmün verildiği yıldaki istinaf sınırı yaklaşımına müdahale etti. Bu konuda bazı önemli noktaları siz değerli okurlarımız için kaleme alıyoruz.
-İSTİNAF VE TEMYİZ PARASAL SINIRLARI NEDEN ÖNEMLİ?
Türk Hukuk Sistemimizde son dönemlerde benimsenen yaklaşıma göre, değeri para ile ölçülebilen tüm davaların istinaf mahkemeleri veya Yargıtay’ca bir kez daha incelenip incelenmeyeceği, her yıl yeniden belirlenen parasal sınırlara göre belirleniyor. İstinaf ve temyiz sınırlarına ilişkin önceki içeriklerimizde halen dahi güncelliğini koruyan, tahliye davaları yönünden önem arz eden, 2023, 2024 ve 2025 yılı istinaf ve temyiz sınırlarını sizler için incelemiştik. Bilhassa kiracının tahliyesine yönelik davalardaki istinaf sınırları, gerek kiraya verenler gerekse kiracılar tarafından merakla bekleniyor. Öte yandan, Tapu İptali ve Tescil, İzale-i Şuyu (güncel ifade ile ortaklığın giderilmesi) gibi tapuya ilişkin davaların maddi değerleri nin düşük olması halinde, Yargıtay incelemesine gerek kalmadan, daha kısa sürede kesinleşmesi ve tarafların alacaklarına daha erken kavuşması mümkün hale gelmektedir.
HÜKMÜN VERİLDİĞİ YILDAKİ SINIRLARIN NAZARA ALINMASI
Bir süredir meslektaşlarımla istişare ettiğim ve yerinde bulmadı ğım yaklaşımlardan biri de, istinaf veya temyiz parasal sınırlarının mahkemece hükmün verildiği yıldaki sınırların nazara alınmasıydı. Hakkaniyete aykırı bulduğum hükmün verildiği yıldaki istinaf sınırı yaklaşımı, kiraya veren müvekkilin menfaatini korumak ve alınacak tahliye kararının kesin olması maksadı ile zaman zaman biz avukatları da yargılamanın uzaması yönünde hareket etmeye mecbur bırakmaktaydı. Ancak bu hassasiyet neticesinde, bilhassa kiracının tahliyesine yönelik davalarda derhal tahliye aşamasına geçilmek teydi.
Gerek yerel mahkemelerin ve gerekse de istinaf ve temyiz ince lemelerini yapan üst derece mahkemelerinin iş yoğunluğu, bağlı bulundukları şehrin nüfus ve dolayısıyla dosya yoğunluğuna bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Bu durum, davanın tarafla rını, kararın istinaf ve temyiz sınırı altında kalıp kalmayacağına dair, açıklanacak mahkeme kararını dört gözle kararı bekleterek, taraflar yönünden lüzumsuz bir gerginliğe neden olmaktaydı.
ANAYASA MAHKEMESİ’NDEN KONUYA İLİŞKİN ANAYASAYA AYKIRILIK KARARI
Anayasa Mahkemesi, 04/12/2024 tarih ve 2023/182 E., 2024/203 K. sayılı kararı ile konuya el atarak, mevcut kuralları değiştirdi ve istinaf ve temyiz parasal sınırlara bakılırken, hükmün verildiği yıldaki sınırların nazara alınmasını Anayasa’ya aykırı kabul etti. Anayasa Mahkemesi zikredilen kararda “hak arama hürriyeti”, “eşitlik hakkı” gibi anayasal haklara aykırılık teşkil eden mevcut yasal düzenlemeyi iptal ederek, 30 Ocak 2025 tarihli Resmi Gazete’de anılan kararı yayımladı. Kararın sonuçları, yayım tarihinden 9 ay sonra yürürlüğe girecek. Tecrübelerimize dayanarak, en geç Ağustos ve Eylül 2025 tarih lerinde kanun koyucu tarafından konuya ilişkin yeni bir düzenleme yapılacağı kanaatindeyiz. Son derece yerinde olan mezkur Anayasa Mahkemesi kararını ve bunun gibi hukuki konularda bilgi sahibi olmak için takipte kalınız…