Aflatoksin ve Üretim Süreci
İncirlerdeki aflatoksin oluşumu, insan eliyle eklenen pestisitlerden değil, iklim koşullarına bağlı olarak doğada bulunan saprofit mantarlardan kaynaklanıyor. Bu durum her yıl farklılık gösteriyor ve 2024 üretim sezonunda kötü hava koşulları nedeniyle aflatoksin seviyelerinde artış yaşandı. Ancak, Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği, bu sorunu çözmek için Tarım ve Orman Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ve diğer paydaşlarla sıkı bir iş birliği içinde. Üretim aşamasında aflatoksin oluşumunu engellemek amacıyla çeşitli tedbirler alınıyor ve üreticilere her yıl ücretsiz eğitim materyalleri, kurutma ekipmanları ve tuzaklar dağıtılıyor.
Aflatoksinli İncirlerin İmhası ve Geri Dönüşüm
Ege İhracatçı Birlikleri, 2000 yılından bu yana aflatoksinli incirleri imha etmek için bir proje yürütüyor. İncirlerdeki aflatoksin seviyesi, yılda ortalama 500-600 ton arası imha edilirken, bu miktarın ilerleyen yıllarda 1.500 tona çıkması bekleniyor. Son üç yıldır toplanan aflatoksinli incirler, biyogaz tesislerinde bertaraf ediliyor.
İncirlerin Geri Dönüşüm Süreci
İhraç edilen incirler, çeşitli nedenlerle geri dönebilir. Bu ürünler, Türkiye’ye geri geldiğinde, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından analiz edilerek, yasal limitlerin altında olanlar yeniden işleme alınabiliyor. Kuru incirler, UV lambalı karanlık odalarda ve lazer makinelerinde yeniden ayıklanarak, yalnızca güvenli ve sağlıklı olanlar satışa sunuluyor.
İklim Değişikliği ve Üretim Zorlukları
İklim değişikliği ve küresel ısınma, incir üretimini etkileyen önemli faktörlerden biri. İncir üretim alanları, sıcaklık artışı nedeniyle ovadan dağa doğru kayıyor. Yüzde 70’lik üretim dağlık bölgelerde yapılırken, geri kalan yüzde 30’luk kısmı ova bölgelerinde yetiştiriliyor. Ancak, iyi tarım uygulamaları ve yenilikçi yöntemlerle bu zorlukların üstesinden gelinmeye çalışılıyor.
İncir Tüketiminin Sağlık Üzerindeki Etkileri
İncirlerdeki aflatoksin ve okratoksin maddelerinin insan sağlığına zarar vermesi için bir kişinin günlük 50 kilo incir tüketmesi gerektiği belirtiliyor. Günlük 300 gram incir tüketen Aydın’daki insanlar, bu sağlıklı meyveyi bolca tüketmelerine rağmen, uzun ve sağlıklı bir yaşam sürdürüyorlar.
Türk İncirinin Küresel Talep ve Üretim Başarısı
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği, Türkiye'nin 35 bin aileye incir üretiminden geçim sağladığını ve dünya genelindeki kuru incir talebinin yüzde 60’ını karşıladığını belirtiyor. Bu büyük başarı, Türk incirinin kalitesine olan güveni artırıyor ve ülke ekonomisine önemli katkılar sağlıyor.
