Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'in ev sahipliğinde gerçekleştirilen zirveye AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ve Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov katıldı. Zirvede Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ile Avrupa Yatırım Bankası yöneticileri de yer aldı.
"Geleceğe Yatırım" temasıyla düzenlenen zirvede, Orta Asya ile AB arasındaki ekonomik, ticari ve kültürel işbirliğini derinleştirme yolunda atılacak adımlar tartışıldı. Yatırım işbirliğini artırma, yeşil enerji projeleri, madencilik, tarım, ulaştırma, lojistik ve dijitalleşme gibi pek çok alanda işbirliğinin güçlendirilmesi gerektiği vurgulandı.
Barışçıl Çözüm Vurgusu ve Ticaret Hedefleri
Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, zirvede yaptığı konuşmada, küresel gerginliklerin arttığı bu dönemde, bölgeler arası işbirliğinin önemini belirtti ve Avrupa'nın uluslararası hukukun ilke ve normlarına olan bağlılığını desteklediklerini ifade etti. Ayrıca, Ukrayna krizine barışçıl bir çözüm bulunması gerektiğini ve müzakere sürecinin başlatılmasını desteklediklerini söyledi. Mirziyoyev, Orta Asya ile AB arasındaki ticaretin son 7 yılda 54 milyar Euro'ya ulaştığını belirterek, bu toplantının çok boyutlu ilişkilerin geliştirilmesinde yeni bir aşamanın başlangıcı olması gerektiğini vurguladı.
Kazakistan: Ticaret ve Yatırım İlişkileri Güçleniyor
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, AB ile güçlü ticari ve yatırım ilişkilerinin altını çizdi. Tokayev, geçen yıl ikili ticaret hacminin 50 milyar dolara yaklaştığını ve bunun Kazakistan'ın toplam dış ticaretinin yüzde 30'unu oluşturduğunu belirtti. Ayrıca Kazakistan’ın Avrupa’ya güvenilir bir petrol tedarikçisi olmaya devam ettiğini ve yenilenebilir enerji projelerinde de aktif olduklarını ifade etti.
Kırgızistan: Yeşil Enerji ve Nadir Metallerde İşbirliği
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, son yıllarda Kırgızistan’ın AB ile ticaret hacminin 2.4 kat arttığını ve ülkesinin stratejik coğrafi konumunun ticaret ve yatırımlar için büyük fırsatlar sunduğunu belirtti. Kırgızistan’ın enerji, altyapı, sanayi ve tarım gibi alanlarda büyük projelere ev sahipliği yaptığını ifade eden Caparov, yenilenebilir enerji projeleri ve nadir metaller konusunda işbirliğini güçlendirmeyi önerdi.
Tacikistan: Yeşil Ekonomi Hedefleri
Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, yenilenebilir enerji kaynaklarının önemine vurgu yaparak, 2032 yılına kadar elektrik üretimini tamamen yenilenebilir kaynaklardan sağlamayı ve 2037 yılına kadar Tacikistan'ı yeşil ülkeye dönüştürmeyi hedeflediklerini söyledi.
Zirve, Orta Asya ve AB arasındaki ilişkilerin yeni bir döneme girmesine zemin hazırlarken, işbirliği ve karşılıklı yarar anlayışıyla bölgesel ve küresel sorunların çözülmesi için güçlü bir platform oluşturdu.
