Üretici-Market Fiyat Farkları

Bayraktar'ın verdiği bilgilere göre, kuru fasulyedeki fiyat farkı yüzde 208 olurken, bunu yüzde 206,8 ile nohut, yüzde 202,5 ile kuru kayısı, yüzde 186 ile kırmızı mercimek ve yüzde 174,6 ile yeşil mercimek takip etti. Üretici fiyatları şu şekilde belirlenirken, marketlerdeki satış fiyatları kat kat arttı:

  • Kuru fasulye: 33,29 TL (üretici) → 102,53 TL (market)

  • Nohut: 31,56 TL (üretici) → 96,82 TL (market)

  • Kuru kayısı: 150 TL (üretici) → 453,70 TL (market)

  • Kırmızı mercimek: 22,94 TL (üretici) → 65,61 TL (market)

  • Yeşil mercimek: 29,33 TL (üretici) → 80,53 TL (market)

Mart Ayı Market ve Üretici Fiyatlarındaki Değişim

Bayraktar, Mart ayında markette 39 ürünün 30'unda fiyat artışı, 9'unda ise düşüş görüldüğünü belirtti. En fazla fiyat artışı yüzde 53,7 ile limonda olurken, patates yüzde 38,8, elma yüzde 19,8, sivri biber yüzde 19,5 oranında arttı. Market fiyatı en çok düşen ürün yüzde 8 ile maydanoz olurken, bunu ıspanak (yüzde 6,7), marul (yüzde 5,9) ve kuru incir (yüzde 5,9) takip etti.

Üretici fiyatlarında ise 31 ürünün 14'ünde artış, 9'unda düşüş görüldü. 8 ürünün fiyatı sabit kaldı. En fazla fiyat düşüşü yüzde 23,4 ile beyaz lahanada görülürken, maydanoz yüzde 13,9, kuru soğan yüzde 12,6, domates ise yüzde 10,3 oranında düştü. En fazla fiyat artışı yüzde 68,3 ile limonda olurken, patates yüzde 28,3, Antep fıstığı yüzde 20, yeşil soğan yüzde 16,7 oranında arttı.

Fiyat Değişimlerine Etki Eden Faktörler

Bayraktar, Mart ayında yaşanan doğal afetler ve Ramazan Bayramı öncesinde artan talebin fiyatları etkilediğini belirtti. Şu faktörler fiyatların dalgalanmasında etkili oldu:

  • Don Zararlısı: Narenciye bahçelerinde meydana gelen don olayı, ürün kaybına neden olarak limon fiyatlarını yükseltti.

  • Patates Zayiatı: Çukurova'da don nedeniyle erkenci patatesin yüzde 50-60, geççi patatesin yüzde 30-35 oranında zarar gördüğü tahmin ediliyor.

  • Bayram Talebi: Ramazan Bayramı öncesi Antep fıstığına olan talep fiyatları yukarı çekti.

  • Seralarda Hasar: Kar yağışı nedeniyle seraların yıkılması, yeşil soğan ve ıspanak arzını azalttı.

  • Sel ve Kar Yağışı: Bafra bölgesinde yaşanan olumsuz hava koşulları kışlık sebzelerde bozulmalara neden oldu.

  • Kuru Soğan Arz Fazlası: Don nedeniyle hasadın gecikmesi ve ithalatın artması, kuru soğan fiyatlarını düşürdü.

Girdi Maliyetlerinde Artış Sürüyor

TZOB’un verilerine göre Mart ayında girdi maliyetlerinde şu artışlar görüldü:

  • Amonyum nitrat gübresi: +%3,7

  • Üre gübresi: +%1,9

  • Amonyum sülfat gübresi: +%1,5

  • 20.20.0 kompoze gübresi: +%1

  • DAP gübresi: +%0,3

  • Besi yemi: +%1,8

  • Süt yemi: +%1,7

  • Elektrik: +%30,4 (yıllık)

  • Mazot: +%11,1 (yıllık, ancak aylık %2,3 düşüş görüldü)

    Giresun'da Fındık Fiyatları Rekor Seviyeye Ulaştı Giresun'da Fındık Fiyatları Rekor Seviyeye Ulaştı

Tüm bu veriler, çiftçinin girdi maliyetlerindeki artış nedeniyle zor bir dönem geçirdiğini ve fiyat farklılıklarının tüketiciye de yansıdığını gösteriyor.