Dünya kamuoyu 2022 başından bu yana Ukrayna ile Rusya arasında yaşanan krize odaklanmıştı. Kriz sonunda iyi yönetilemediği için Savaşa dönüştü. Krizin başlangıcı Ukrayna’nın doğusunda iki bölge Donnetsk ve Luhansk’da Rusya yanlısı ayrılıkçı bir grubun başlattığı olaylar gittikçe büyüdü. Sonunda Rusya’ya ilhak haraketine dönüştü. Ukrayna’da “Turuncu Devrim” sürecinde bu olayı iyi yönetemediği için olay giderek büyüdü. Kırım topraklarının tek kursun atılmadan Rusya ya geçmesi ile yeni bir ivme kazandı. Bu iki bölgenin ayrılıkçı güçleri Rusya’dan destek alarak eylemlerini büyüttü. Sonuç, Ukrayna yanında batı desteği olmadan Rusya’nın işgaline maruz kaldı.
Ama, Ukrayna krizinde ve savaşında en kazançlı çıkan ülke ABD, İkinci kazançlı Çıkan ülke Rusya, Kaybeden tek ülke ise Ukrayna oldu.
Neden?
Batı, ya da genel anlamda NATO ülkeleri uzunca bir süredir SSCB’den ayrılıp bağımsızlığını ilan eden ülkeleri nasıl etki alanlarına alacaklarına dair stratejik planlar hazırladı. Nasıl bir yol izleyelim ki, bunlar koşa koşa bize sığınsın diye strateji geliştirdiler.
Batı, Arap ülkeleri için “Arap Baharı” hareketini başlatırken, SSCB’den ayrılıp bağımsızlığını ilen eden ülkelerde de “Turuncu Devrim” meşalesini yaktılar. Kırgızistan, Kazakistan, Belerus, Litvanya, Ukrayna gibi ülkeler “Turuncu Devrim”in etki alanına girdi. Kırgızistan’da başarılı oldular. Kazakistan’da ise kısmen başarılı oldular. En uzun Turuncu devrim eylemleri ise Ukrayna’da yaşandı. 2005’te Turuncu devrimin liderleri Kiev’de de zaferlerini kutladı. Arap Baharı ve Turuncu devrimin devamı Türkiye’de “Gezi olayları” ile başlatıldı ama Türkiye de netice alamadılar. Turuncu devrim eylemlerinden sonra Ukrayna Batı’nın etki alanına girdi.
Ukrayna SSCB’den ayrılan en gelişmiş ülkeydi. Batı yanlısı Viktor Yuşçenko’nun devlet başkanlığına oturmasını sağlayan Turunucu Devrim’in sonucu Amerika ve Avrupa Ukrayna Devlet Başkanlığı koltuğunda güçlü lider istemiyordu. 2004’ten bu güne Ukrayna’da siyasi istikrar bir türlü sağlanamadı. 2010’da Ukrayna’nın başına Viktor Yanukoviç getirildi. 2014’te ise Oleksandır Turcinov, yine aynı yıl Petro Proşenko Başkanlık koltuğuna getirildi. Tam “Proşenko olaylara hakim oldu Ukrayna toparlanıyor“ derken, bu sefer Volodemir Zelinski (kendisi Cem yılmaz gibi ünlü bir komedyen) kendini Ukrayna Başkanlık koltuğunda buldu. Tarih 20 Mayıs 2019. Her şey rüya gibiydi. ABD, AB ve NATO her an destek veriyor gibi görünüyordu.
Batı artık istediği şekilde etki edeceği bir tecrübesiz bir kişi Ukrayna’da Başkanlık koltuğuna getirilmişti. Devlet Başkanı Zelinski, önce tatlı bir rüya içinde Başkan olarak Avrupa Başkentlerinde el üstünde tutuldu. Batılı ülkeler ve ABD ne istediyse yaptırıyordu. Zelinski ye NATO üyeliği ve Avrupa Birliği üyeliği vaatleri peş peşe geldi. Ukrayna, NATO üyeliği ve AB gözlemci ülke statüsü beklerken Zelinski; 18 Şubat’ta Münih’te katıldığı Avrupa Güvenlik Konferansı’nda ağır konuştu. “Sözlerinizde durmadınız! Bizi oyalıyorsunuz.” dedi.
Ama artık çok geçti. Çünkü ABD ve NATO, Rusya ya Ukrayna’ya başlatılacak bir işgalde asker gönderilmeyeceğini sık sık dile getirdi.
Ukrayna Devlet başkanı yalnızlığını anladığında Rus Ordusu Ukrayna sınırına 120 bin kişilik bir kuvvetler gelip yerleşmişti
24 Şubat 2022 Sabaha karşı Rus Ordusu karadan ve havadan Ukrayna topraklarına girdi. Ülkenin neredeyse her noktasındaki stratejik mevzileri Rus savaş uçakları bombaladı. Rus Tankları ise kısa bir sürede sınırı geçerek Donetsk ve Luhansk bölgelerine girdi.
Tabi ki Dünya şokta değil. Çünkü ABD Başkanı Biden, Şubat ayı başlarında Rusya’nın Ukrayna’yı işgal edeceğini, Ama ABD’nin müdahale etmeyeceğini açıklamıştı. Beyaz saraydan sık sık 16 Şubat’ta Rusya Ukrayna’yı işgal edecek tarzında açıklamalar yapılmıştı.
Beyaz Saray’ın “Yahu ne bekliyorsun! Biz müdahale etmeyeceğiz hadi gir” der gibi algılanan açıklamaları sadece Ukrayna’da değil dünya kamuoyunda şaşkınlık yarattı.
Rusya Ukrayna’ya girince…
Silah üreticileri için yeni fırsatlar doğdu. Çünkü daha çok silah satacaklar ve dolayısıyla da daha çok kazanacaklar.
Ukrayna halkı sabah korkunç ses çıkaran savaş uçaklarının saldırılarının ardından tam bekleme durumuna girerken ikinci dalga füze saldırıları geldi.
Ukrayna’nın her noktasına aynı anda füzeler düştü. Tabi kaç kişinin öldüğü kaç kişinin yaralandığı kayıplar ne kadar belli değil…
Peki Ukrayna’yı bu tuzağa kim çekti…
Tabi Amerika ve Avrupa ülkeleri…
Ukrayna’ya kim silah veriyor?
Ukrayna Savunma bakanlığı yetkililerinin açıklamalarında:
Başta Amerika Birleşik Devletleri (ABD), İngiltere’nin Ukrayna ya silah sevkiyatı yaptığı belirtiliyor.
- Almanya ise Ukrayna'ya silah teslimatı yapmayı ısrarla reddediyor
- Ukrayna hükümeti, Batılı ortakların şu ana kadar Kiev'e 1,5 milyar dolarlık askerî yardımda bulunduğunu açıkladı.
- ABD Ukrayna’ya 210 ADET antitank füzesi ve 35 füze fırlatma rampası
- ABD ve İngiltere'den tanksavar füzeleri
- İngiltere NLAW füzeleri ABD, 2019'dan bu yana Ukrayna'ya Javelin füzeleri sağlıyor
"Mızrak" anlamına gelen Javelin, dünyanın en modern tanksavar silahı olarak kabul ediliyor. Yaklaşık 2 kilometrelik bir menzile sahip olan Javelin ile ağır tank ve diğer zırhlı araçları veya sığınak gibi hedefleri kolayca vurmak mümkün. Javelin, daha zayıf zırhlı üstlerine saldırdığı için ağır tankları da yok edebilir. Daha kısa menzilli olan İngiliz yapımı NLAW füzeleri de benzer özelliklere sahip. Londra'nın Kiev yönetimine bu füzelerden son aylarda yaklaşık 2 bin adet gönderdiği bildiriliyor.
- Litvanya Başbakan Ingrida Simonyte, ABD yapımı ve tek kişinin taşıyabildiği Stinger uçaksavar füzelerinin Ukrayna'ya teslim edileceğini duyurmuştu.
- Polonya ise Kiev'e üç kilometre mesafeye kadar uçakları vurabilen ısı güdümlü GROM uçaksavar sistemini tedarik ediyor. Ukrayna ordusunun cephaneliğinde zaten benzer silahlar olduğundan, GROM ve Stinger için yoğun bir personel eğitimine gerek olmayışı da büyük avantaj olarak değerlendiriliyor. Şubat ayı başında buyana Kiev Havaalanı'na inen nakliye uçaklarındaki sandıklarda bol bol mühimmat da bulunuyor ifade ediliyordu.
Bugün Kiev’de yaşayan bazı iş adamı dostlarımı aradım. Şaşkınlar. Ukrayna bu tuzağa nasıl düştü. Şu anda bütün hazırlıklar uzun sürecek bir kara harekâtına yönelik planlanmış. Bu önümüzdeki günlerin çok çetin geçecek diyorlar.
Avrupa’nın, ABD ve NATO’nun Ukrayna’yı yalnız bıraktığını ifade eden Türk iş insanları “her şeye rağmen bu savaş fazla tahribat yapmadan bitirilebilir. Çünkü her iki tarafta böyle olsun istemiyor. Olan, Rus ve Ukrayna vatandaşlarına oluyor “inancını taşıyorlar.