Asgari Ücret ve Enflasyon Verileri
TÜİK verilerine göre, 2024 yılı Kasım ayı itibarıyla yıllık enflasyon yüzde 47,09 seviyesinde gerçekleşti. 2024’ün Ocak-Kasım dönemindeki enflasyon artışı ise yüzde 42,91 oldu. Enflasyonun bu seviyede seyrettiği bir ortamda yüzde 30’luk zam, asgari ücretlilerin alım gücünü artırmak yerine reel kayıplar yaşamasına neden oldu.
Alım Gücündeki Düşüş
2024 yılının başında 17 bin 2 TL olan asgari ücretle:
- 8,7 gram gram altın,
- 5,1 adet çeyrek altın,
- 1,26 adet Cumhuriyet altını alınabiliyordu.
2025 yılı için açıklanan 22 bin 104 TL’lik asgari ücretle ise bu oranlar:
- 7,4 gram gram altın,
- 4,46 adet çeyrek altın,
- 1,12 adet Cumhuriyet altını olarak gerçekleşiyor.
Bu durum, özellikle altın bazında alım gücünde ciddi bir düşüş olduğunu ortaya koyuyor. 2024 yılına kıyasla bir asgari ücretlinin 2025 yılında 1,3 gram daha az gram altın alabildiği dikkat çekiyor.
Döviz Karşısında Asgari Ücret
2024 yılı başında 1 dolar 29,49 TL, 1 Euro ise 32,63 TL seviyesindeydi. Bu koşullarda, 2024 yılı asgari ücretiyle yaklaşık 576 dolar ve 521 Euro alınabiliyordu.
2025 yılında ise dolar/TL kuru 35,27, Euro/TL kuru ise 36,88 olarak açıklanırken, 2025 asgari ücretiyle:
- 623 dolar,
- 596 Euro alınabilecek.
Her ne kadar döviz karşısında asgari ücrette artış yaşansa da, bu durumun piyasalardaki enflasyonist baskıyı tam anlamıyla dengeleyemediği görülüyor.
Avrupa ile Karşılaştırma
Avrupa ülkelerindeki asgari ücretler dikkate alındığında, Türkiye, nominal ücret düzeyinde Sırbistan, Karadağ ve bazı Baltık ülkeleri gibi Avrupa’nın düşük gelir grubundaki ülkelerin üstünde yer alsa da alım gücü paritesine göre birçok ülkenin gerisinde kalıyor.
AB ülkelerinde brüt asgari ücret:
- Bulgaristan’da 550 Euro,
- Lüksemburg’da 2.637 Euro,
- Almanya, Hollanda ve İrlanda gibi ülkelerde ise 2.000 Euro seviyelerinde bulunuyor.
Türkiye, çalışanların büyük bir kısmının asgari ücretle istihdam edildiği ülkeler arasında öne çıkıyor. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK-AR) verilerine göre Türkiye’de çalışanların yaklaşık yüzde 50’si asgari ücretle çalışıyor. Bu oran, Avrupa Birliği ülkelerinde genellikle yüzde 10’un altında.
2025 yılı için açıklanan asgari ücret artışı, özellikle yüksek enflasyon ortamında yeterli bulunmazken, asgari ücretlinin alım gücünde gözle görülür bir düşüş yaşandı. Altın ve döviz karşısındaki kayıplar, bu durumu daha belirgin hale getiriyor. Avrupa ile kıyaslandığında Türkiye, asgari ücretle çalışanların oranında zirvede yer alırken, bu kesimin ekonomik koşullara karşı korunma düzeyi ise zayıf kalıyor.
