Yapay zeka (YZ), insan benzeri zekayı simüle eden bilgisayar sistemleri oluşturma sürecidir. Bu kavram, 1950’li yıllara kadar uzanmaktadır ve başlangıçta matematikçi ve bilgisayar bilimci Alan Turing’in “Turing Testi” ile tanımlanmıştır. Turing, bir makinenin insan benzeri düşünme yeteneğine sahip olup olmadığını belirlemek için bir test geliştirmiştir. Bu test, yapay zeka araştırmalarının temel taşlarından biri haline gelmiştir.
1956 yılında, Dartmouth Konfe ransı’nda “yapay zeka” terimi ilk kez kullanılmıştır. Bu konferans, YZ’nin başlangıcı olarak kabul edilir ve birçok öncü araştırmacının bir araya gelerek bu alandaki potansiyel üze rinde tartıştığı bir forum olmuştur. 1980’lerde, yapay zeka alanında yeniden bir canlanma yaşanmış ve makine öğrenimi, derin öğrenme gibi yeni teknikler geliştirilmiştir. Gü nümüzde YZ, sağlık, ulaşım, eğitim ve finans gibi birçok alanda devrim niteliğinde değişiklikler getirmekte ve hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmektedir.
ÜLKELERIN YAPAY ZEKA YAKLAŞIMLARI
Yapay zekanın gelişimi, günümüzde birçok ülkenin stratejik planların da merkezi bir rol oynamaktadır. ABD; yapay zeka alanında en ileri ülkelerden biridir. Silikon Vadisi, yenilikçi start-up’lara ve teknoloji devlerine ev sahipliği yaparak YZ inovasyonunda liderlik etmektedir. Örneğin, Google’ın DeepMind’ı, göz hastalıklarının teşhisinde ve kanser araştırmalarında önemli ilerlemeler kaydetmektedir. Ayrıca, Tesla gibi şirketler, otonom araç teknolojileriyle trafikte güvenliği artırmayı hedeflemektedir.
Çin, YZ’yi ekonomik büyümenin bir motoru olarak görmekte ve 2030 yılına kadar dünyanın lider yapay zeka gücü olmayı hedef lemektedir. Pekin, Shenzhen ve Şanghay gibi şehirlerde, yüz tanıma teknolojisi gibi uygulamalar, kamu güvenliği ve şehir yönetimi alanla rında kullanılmakta ve suç oranlarını azaltmaya yardımcı olmaktadır. Çin’in yapay zeka konusunda attığı adımlar, aynı zamanda etik ve toplumsal boyutları da beraberinde getirmektedir.
Avrupa Birliği; YZ’nin sorumlu bir şekilde geliştirilmesi için kapsamlı düzenlemeler üzerinde çalışırken, Almanya sanayi 4.0 çerçevesinde YZ’yi üretim süreçlerine entegre etmeye yönelik girişimlerde bulun maktadır. BMW, bu teknolojiyi kulla narak üretim hatlarındaki verimliliği artırmayı başarmıştır.
Hindistan ise yapay zekayı düşük maliyetli sağlık hizmetleri sunmak amacıyla YZ destekli tanı sistemleri geliştirmekte; Niramai gibi girişimler, yapay zeka kullanarak meme kan seri taraması yapmaktadır.
Japonya; yaşlanan nüfusu nede niyle yapay zekanın potansiyelin den yararlanmayı hedeflemektedir. Robot teknolojileri ve YZ, yaşlılar için bakım hizmetlerini iyileştirmek amacıyla kullanılmakta; SoftBank’ın geliştirdiği Pepper robotu, yaşlılarla etkileşim kurarak sosyal destek sağlamaktadır.
ERDOĞAN’DAN YAPAY ZEKA MESAJI
Türkiye; “Yerli ve Milli Yapay Zeka Stratejisi” ile YZ teknolojilerini ge liştirmeye yönelik projelere yatırım yapmaktadır. Örneğin, ulaşımda BiTaksi, sağlık alanında Arçelik, yapay zeka ile kullanıcı davranışla rını analiz ederek verimliliği artıran çözümler sunmaktadır. Havelsan savunma sanayinde yapay zeka tabanlı simülasyon ve karar destek sistemleri geliştirirken Modanisa e-ticaret platformuyla dikkat çek mektedir.
Yapay zeka; sadece bir teknoloji değil, aynı zamanda toplumları dö nüştürme gücüne sahip bir araçtır. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, bu konuda önemli bir görüş belirterek, “Gelecek nesillere daha iyi bir dünya bırakmak için teknolojiyi adalet ve eşitlik temelin de kullanmalıyız” demiştir. Bu bakış açısı, yapay zekanın toplum yararına kullanılmasının önemini vurgula makta ve geleceğe yönelik umut verici bir mesaj sunmaktadır.
“Bir makinenin düşünebileceği fikri, onu düşünmeye ikna etmenin en zor kısmıdır.” Alan Turing
“Yapay zeka, insanlık tarihindeki en büyük teknolojik gelişmedir. Ama aynı zamanda en büyük tehli ke de olabilir.” Elon Musk
