- Covid-19 belirtisi gösteren çalışma arkadaşını işverene bildirmeyen işçinin iş sözleşmesi haklı nedenle feshedilebilir mi?
İşçiler, işverene karşı sadakat ve dürüst bir tutum içinde bulunmakla yükümlüdürler. Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır.(TMK m.2/1). İşveren, işin görülmesi ve işçilerin işyerindeki davranışlarıyla ilgili genel düzenlemeler yapabilir ve onlara özel talimat verebilir. İşçiler, bunlara dürüstlük kurallarının gerektirdiği ölçüde uymak zorundadırlar. (TBK m.399). Çalışanların her şeyden önce işverene karşı sadakat ve dürüst bir tutum içinde bulunma yükümlülüğü bulunmaktadır. Bununla birlikte, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanuna göre, “işveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede; mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmaları” yapmakla yükümlüdür (m.4/1).
6331 Sayılı Kanun m.19/1’e göre, işveren gibi çalışanlar da iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitimler ve işverenin bu hususta verdiği talimatlar çerçevesinde; kendilerinin, hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür. Ayrıca m.19/2-c bendine göre iş yerinde sağlık ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştığında durumu derhal işveren ve çalışan temsilcilerine bildirmekle yükümlü olan işçi, iş yerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak zorundadır.
Bu kapsamda, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı sözleşmenin her iki tarafına da sorumluluk getirmektedir. Dünyada olduğu gibi ülkemizde de gündem oluşturan Covid-19 salgın hastalığının kamu sağlığını tehdit etmesi nedeniyle, işyerindeki işçilerin, çalışma arkadaşlarından Covid-19 belirtilerini gösterenleri çok ivedi bir biçimde işverene veya işveren vekiline bildirmesi gerekmektedir. İşçilerin bu yükümlülüğü hem kendi sağlığı hem de işyerindeki genel sağlığın korunması açısından büyük önem taşımaktadır. Ancak bildirimde bulunacak olan işçinin bu durumu sadece işverene veya işveren vekiline bildirmesinde yarar bulunmaktadır. Çünkü 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kapsamında, Covid-19 salgın hastalığının özel nitelikli veri sayılması nedeniyle ve konuya gerekli özenin gösterilmesinde yarar bulunmaktadır. İşçinin, işyerinde Covid-19 belirtilerini gösteren çalışma arkadaşını bildirmemesi halinde, işveren 4857 sayılı Kanun m.25/II-e bendi uyarınca iş sözleşmesi haklı nedenle derhal feshedilebilir.
Sonuç itibariyle, işçiler, işverene karşı sadakat ve dürüst bir tutum içinde bulunmakla yükümlüdürler. Nitekim 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’na göre, “Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır” (m.2/1). 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na göre de, “İşveren, işin görülmesi ve işçilerin işyerindeki davranışlarıyla ilgili genel düzenlemeler yapabilir ve onlara özel talimat verebilir. İşçiler, bunlara dürüstlük kurallarının gerektirdiği ölçüde uymak zorundadırlar. (m.399). 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre, “İşveren gibi çalışanlar da iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitimler ve işverenin bu hususta verdiği talimatlar çerçevesinde; kendilerinin, hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlü olduğu gibi, işyerinde sağlık ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştığında durumu derhal işveren ve çalışan temsilcisine bildirmekle de yükümlüdür (m.19/1,2). İşçinin aksi davranışı, işverene 4857 sayılı İş Kanunu m.25/II-e bendi uyarınca iş sözleşmesini haklı nedenle derhal fesih yetkisi verir.