2024 yılının dördüncü çeyreğine ilişkin işe alım beklentilerini ölçmek için 42 ülkede 40 bin 340 işverenle İstihdama Genel Bakış araştırması gerçekleştirildi. Ankete göre önümüzdeki çeyrek için istihdam görünümü, şu anda iyileşme ve potansiyel yavaşlama arasında bir kavşakta olan bir iş gücü piyasasını ortaya koyuyor. Bölgesel farklılıklar belirgin olmakla birlikte çoğu ülkede istikrarlı iyileşme ve ihtiyatlılık bir arada görülüyor. Genel olarak işverenler, küresel ekonomik koşulların hassas dengesini dikkate alarak ihtiyatlı bir iyimserlik yansıtıyor.
Ankete göre küresel istihdam görünümünde yavaş iyileşme nedeniyle mevsimsellikten arındırılmış Net İstihdam Görünümü (NEO) 25'e yükseldi. Bu, geçen çeyreğe göre 3 puanlık bir artışa işaret etse de 2023'ün 4. çeyreğinde kaydedilen seviyelerin 5 puan altında kalıyor. Bu durum, işverenlerin geçen çeyreğe kıyasla işe alımlarını bir miktar hızlandırdığını ancak henüz geçen yıl bu zamanlarda görülen işe alım hızına geri dönmediklerini gösteriyor.
Hindistan, beklentilerin üzerindeki ekonomik büyümenin etkisi ile önümüzdeki çeyrek için en yüksek istihdam görünümünü bekleyen ülke oldu. Ancak Asya Pasifik'teki görünüm, ekonomisi beklenenden daha yavaş bir hızda büyümeye devam eden Çin'den olumsuz etkileniyor. Kuzey Amerika'da ise istihdam bir kırılma noktasında. ABD'de birçok kişi temmuz ayında açıklanan ve beklentilerin altında kalan istihdam rakamlarına ilişkin endişelerini dile getirdi. Ancak bazıları da istihdamın yavaş da olsa sağlıklı bir hızda artmaya devam ettiğini belirtiyor. Güney ve Orta Amerika ile Avrupa, Orta Doğu ve Afrika (EMEA) bölgelerindeki istihdam görünümleri de büyük ölçüde yatay bir seyir izliyor.
Türkiye'deki işverenler önümüzdeki çeyrek için sakin bir iş piyasası bekliyor
Öte yandan, işverenlerin önümüzdeki çeyrek için sakin ancak olumlu bir iş piyasası beklediği Türkiye'de Net İstihdam Görünümü (NEO) yüzde 12 puan oldu. Bu, bir önceki çeyreğe göre 4 puanlık, geçen yılın aynı dönemine göre ise 12 puanlık bir düşüşü yansıtıyor.
Sonuçlarla ilgili değerlendirmede bulunan ManpowerGroup Türkiye Genel Müdürü Feyza Narlı, “Küresel iş gücü piyasası yavaş ama istikrarlı bir şekilde iyileşiyor, ancak ya iyileşmeye ya da daha fazla yavaşlamaya doğru ilerleyebileceği bir dönüm noktasında bulunuyor. Birçok ülkede istikrarlı ekonomik büyüme ve para politikalarındaki gevşeme işveren güvenini artırsa da işverenler işe alımları hızlandırma konusunda temkinli davranmaya devam ediyor. Yaptığımız anket de işverenler arasındaki bu belirsizlik ve ihtiyatlı iyimserlik karışımını yansıtıyor. Türkiye'deki işverenler ise ülkemizin ekonomik büyümesini yavaşlatan sıkı para politikalarının etkisini hissediyor. Yüksek enflasyon bir miktar iyileşme gösterse de sorun olmaya devam ediyor. İşsizlik artarken iş gücü piyasası zayıflıyor ve bu koşullar, Türkiye'deki işverenlerin 2024 yılının 4. çeyreğinde işe alımların beklentilerinin zayıflamasına neden oluyor.” dedi.
En güçlü ve en zayıf sektörler
Türkiye'deki en rekabetçi sektör, 26 NEO ile sağlık ve yaşam bilimleri sektörü oldu. Sektörün istihdam beklentileri geçen yılın aynı dönemine kıyasla 4 puan azalmış olmasına rağmen, geçen çeyreğe göre 30 puanlık önemli bir artış kaydetti. Geçen çeyrekten bu yana en büyük artışı kaydeden bu sektör, küresel çapta bu sektörün ortalamasını da 31 puan aşarak çeyreklik büyümede dünya genelinde dördüncü sırada yer aldı. Buna karşılık, iletişim hizmetleri sektörü 9 çeyreğin en düşük NEO puanına geriledi. Benzer şekilde, bilgi teknolojileri sektöründeki istihdam görünümü de son 9 çeyreğin en düşük seviyesine düştü. Sektörlerin NEO puanları şu şekilde:
- Sağlık ve Yaşam Bilimleri (26)
- Taşımacılık ve Lojistik & Otomotiv (24)
- Finans ve Gayrimenkul (18)
- Bilgi Teknolojileri (15)
- Tüketim Ürünleri ve Hizmetleri (15)
- Endüstriyel Ürünler ve Malzemeler (11)
- Enerji ve Kamu Hizmetleri (7)
- İletişim Hizmetleri (-14)
- Diğer (14)
En güçlü ve en zayıf bölgeler
Türkiye'nin en rekabetçi bölgesi 26 NEO ile geçen çeyreğe göre 12 puanlık bir artış gösteren ancak 2023'ün 4. çeyreğine göre 3 puanlık bir düşüş kaydeden Akdeniz Bölgesi oldu. Bu bölge aynı zamanda geçen çeyrekten bu yana en büyük artışı kaydeden bölge oldu. Ege Bölgesi'nde ise bu çeyrek, son on yıldaki en yüksek NEO'ya ulaşıldı. Öte yandan, İç Anadolu'da son 3 yılın en düşük NEO puanı görüldü. Bölgelerin NEO puanları:
- Akdeniz (26)
- Karadeniz (23)
- Ege (21)
- Marmara (12)
- İç Anadolu (11)
- Güneydoğu Anadolu (-2)
- Doğu Anadolu (-7)
Organizasyon büyüklüklerine göre
Türkiye'de 5 binden fazla çalışanı olan büyük şirketler 27 NEO ile en iyimser şirketler olarak öne çıkarken bu rakam geçen çeyreğe göre 1 puan, 2023'ün 4. çeyreğine göre ise 5 puan geriledi. Bu çeyrek aynı zamanda 250-999 çalışanı olan Türkiye'deki büyük kuruluşlarda da son 4 yılın en düşük NEO puanı kaydedildi. Organizasyon büyüklüklerine göre NEO puanları şu şekilde:
- 5.000+ (27)
- 1.000-4.999 (21)
- 10-49 (14)
- 250-999 (11)
- 50-249 (11)
- 10'dan az (3)
