Türkiye’nin ilk beş ayı deprem ve seçimle ilgili gelişmelerin etkisiyle geçti. Mayıs ayının sonunda seçimde ikinci turun ardından sonucun netleşmesiyle artık seçim belirsizliğini geride bıraktık. Haziran ayında yeni ekonomi yönetiminde kimlerin olacağı merakla beklenirken, hızlı bir şekilde sonuçlanması da piyasaları rahatlattı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, piyasaların sevdiği ve bildiği bir isim olurken, TCMB’de koltuğu ilk kez bir kadın başkan aldı ve Hafize Gaye Erkan yeni TCMB Başkanı oldu. Özellikle TCMB Başkanı’nın nasıl yol alacağı merak konusuydu. Haziran ayındaki ilk toplantısında TCMB para politikasında sıkılaşma adımına başladı ve politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 8,50’den yüzde 15’e yükseltme kararı aldı. Enflasyonu düşürmek için kademeli bir şekilde faiz artışlarının devam edeceği belirtildi. Haziran ayında sade ve net bir karar metni vardı. Temmuz ayı içinde beklentiler gelen açıklamalar doğrultusunda, faizin yüzde 20 seviyesine çıkartılması yönündeydi. 20 Temmuz günü TCMB faiz kararını açıkladı ve politika faizini yüzde 17,50 seviyesine yükselterek, 250 baz puan faiz artışını gerçekleştirmiş oldu.
MİNİK SIKILAŞTIRMALARA DEVAM
Aslında piyasanın beklentisinin altında kalan bir adım oldu. Merkez bundan sonraki toplantıları içinde kademeli bir şekilde faiz artışlarına devam mesajını verdi. Ek enflasyonist risklere dikkat çektiği görüldü. Ücret artışları ve kurlardaki oynaklığın maliyet yönlü baskıları, vergi düzenlemeleri metne eklendi. Enflasyonu düşürmek için para politikasını sıkılaştırmanın yanında süreci destekleyecek seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma kararlarını aldıklarını belirtti.
Merkez elindeki tüm araçları kullanmaya devam edeceğini yineledi. Miktarsal sıkılaştırma ifadesi sonrasında piyasada KKM’deki zorunlu karşılıklarla ilgili bir düzenleme gelebileceğine dair beklenti oluştu ve kısa bir zaman sonra KKM hesaplarında tüm vadeler için yüzde 15 zorunlu karşılık uygulaması başlatıldığı bildirildi. Piyasada TL likiditesi arttığı için bunun önüne geçilmesi adına atılacak adımlar devam edebilir. Kredi piyasasında iştahsızlık sürüyor ve bir süre daha devam etmesi beklenebilir. 24 Ağustos günü TCMB’nin faiz kararı bulunuyor. Temmuz ayında verilen mesajlar doğrultusunda Ağustos ayı içinde 200-300 BP aralığında bir faiz artışı görülebilir. Merkezin agresif adım atmadan daha minik adımlarla kademeli bir şekilde faiz artışına devam edeceği bekleniyor. 24 Ağustos gününe kadar TCMB, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından gelecek olası açıklamalar/ adımlar beklenebilir.
YABANCI EYLEM GÖRMEK İSTİYOR
Uluslararası ilişkilerde Temmuz ayı da hareketli geçti. NATO Liderler Zirvesi’nde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın NATO üyeliği için yeşil ışık yakması piyasalara oldukça olumlu yansıdı. Türkiye ve Avrupa Birliği arasında yeniden görüşmelerin başlaması bekleniyor. Ticaret anlaşmasında güncelleme, vize serbestliği gibi başlıca konular bulunuyor.
Yeni ayda, Türkiye ve AB arasındaki gelişmeler, haber akışları ve beklenen görüşmelerin gerçekleşmesi oldukça önemli olacaktır. Karşılıklı bazı şartlar doğrultusunda görüşmelerde ilerleme kaydedilmesine değiniyorlar. Bu nedenle kritik olduğunu değerlendiriyorum. Türkiye’nin AB ile ilişkisinde normalleşme görülmesi durumunda bunu yabancı yatırımcı etkisi açısından da pozitif değerlendirebiliriz. Cumhurbaşkanı, NATO Liderler Zirvesi sonrasında Körfez bölgesine ziyarette bulundu.
Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde temaslarda bulunan Cumhurbaşkanı, birçok anlaşmayla geri döndü. Yabancı yatırımcı beklentisi özellikle seçim sonrası yüksekti. Elbette bunun hızlı bir şekilde gerçekleşmesi mümkün değil. Bir zamanı var. Seçimleri geride bıraktıktan sonra aksiyonların hızlı bir şekilde alınması, uluslararası ilişkilerde temaslarda bulunulması aslında bu açıdan oldukça önemli. Yabancılar, Türkiye’den eylem görmek istediği için bir güven ortamı kurulursa o zaman yabancı yatırımcı konusunda daha hızlı geri dönüş alabileceğimizi düşünüyorum.
BORSA NEDEN YÜKSELİYOR?
Borsa rekorlara doymuyor… Borsa İstanbul’da Ocak ayından Mayıs ayına kadar olan süreç volatil geçti. Ocak ayında 5700 puanlarda olan endekste başlayan geri çekilmeler, Mayıs ayının ilk haftasına kadar sürdü ve 4300 puanlara kadar devam etmiş oldu. Endekste 4300 puandan gelen tepkilerle yeniden yukarı yönlü seyirler görülürken, Mayıs ayının sonunda seçiminde geride kalmasıyla, hareketin daha da hızlandığı izlendi. Haziran ayında yeni rekor seviyeler test eden borsada, sınırlı da olsa geri çekilmeler yaşandı. Ancak ana resimde 5000 puanın üzerinde hareketini korumayı başardığı görüldü. Temmuz ayında da borsanın rekorlara doymadığını ve bu yükselişin devam ettiğini takip ettik. Bu yükselişin ana nedenlerine bakarak başlayabiliriz. Seçim belirsizliğinin geride kalması, yeni ekonomi yönetiminin hızlı bir şekilde harekete geçmesi, TCMB’nin para politikasında sıkılaşma kararı, Ortodoks politikalara dönüş sinyali, enflasyondan korunma amaçlı yatırımcıların borsaya yatırım yapmaya devam etmesi şeklinde sıralanabilir.
REKORLARA BİLANÇO ETKİSİ
Temmuz ayındaki yükselişin nedenlerine bir tane daha eklemek istiyorum. Temmuz sonu itibariyle 2.çeyrek finansal sonuç dönemi de başladı. Temmuz ayının ilk haftalarında buna dair beklentilerinde fiyatlara yansıtılması, endeksin yükselişini destekledi. Ağustos ayında bilançolar açıklanmaya devam edecek. Bu nedenle hisse ve sektör bazlı ayrışmalar sürebilir. Bu da endekste oynaklığın artmasına neden olabilir. Bilanço etkisi Ağustos ayı içerisinde dağılmaya başlayacaktır. Ancak sonrasında siyasi taraftaki gelişmeler, TCMB ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan gelecek olası açıklamalar, enflasyondaki görünüm derken aslında borsaya olan cazibenin korunacağını bekliyorum. Rekor seviyeler yeni ayda da test edilebilir. Yılın sonuna kadar olan süreçte bir düzeltme hareketini de unutmamak gerekiyor. Sonuçta hiçbir enstrüman soluksuz yükselmez/düşmez. Bazı destek veya dirençlerden gelecek tepkilerle yön değiştirecektir.
BIST Endeksi için Ağustos ayında da geri çekilmelerle karşılaşabiliriz. Ana resimde 5700-6000 puan bölgesini destek alanı olarak izlerim. Bu bölgenin altında kapanışlar görülmediği takdirde yukarı yönlü eğimin korunmasını beklerim.
Herkese sağlıklı, mutlu ve kazançlı bir ay dilerim…
