Taşımacılık tanımı içinde iki farklı metodu barındırır. Büyük çoğunluğu kara taşıması ile olmaktadır. Deniz taşımacılığında da özellikle konteyner ile yapılan taşımalarda komple ve parsiyel taşımacılık sözkonusu olmakla beraber taşımanın her iki ucunda kara taşıması şeklinde yapıldığı için bu taşımayı da kısmen kara taşıması olarak değerlendirebiliriz.
Demiryolu taşımasında da çok az miktarda parsiyel taşıması sözkonusudur ancak ağırlıklı olarak vagonlar komple olarak doldurulmaktadır. Hava taşımasında komple taşımacılık yok denecek kadar azdır, taşımaların büyük çoğunluğu parsiyel taşımadır. Komple taşımacılık, aracın taşıma kapasitesinin tek bir müşteri için değerlendirilmesi ve genellikle tek kalkış noktasından, tek varış noktasına olan taşımadır.
Ekonominin gelişmesi, ölçeklerin büyümesi, uluslararası taşımanın artması ile komple kara, deniz ve demiryolu taşıması artmaktadır. Özellikle deniz aşırı taşımalar, uzak mesafe uluslararası taşımalar yaygınlaşmaktadır. Artan üretim daha büyük hammadde ve mamul depolarına ihtiyaç göstermekte olup taşıma maliyetlerinin komple taşımalarda birim yük taşıma maliyeti bazında daha düşük çıkmaktadır. Depolama kapasiteleri ve olanakları arttıkça taşıma maliyetinin düşürülmesi amacıyla firmalar komple taşımaya yönelmektedir.
Komple taşıma birim ürün taşıma maliyetlerini düşürürken depolama ve envanter maliyetlerini artırmaktadır. Günümüzde firmalar toplam tedarik zincir içinde envanter maliyetlerini azaltmaya, tedarik zinciri çevrim süresini kısaltmaya, üretilen ürünleri depolamak yerine önceden belirlenen talepleri anında karşılamak yolunu seçmektedirler. Hızlandırılmış tedarik zincirleri içinde taşıma hızlandıkça taşıma ölçekleri küçülmekte seyrek siparişlerin yerini sık ve hızlı yapılması gereken siparişler almaktadır.
Bu uygulama ile küçük ölçekli siparişler farklı firmalara sevk edilmek durumundadır ve parsiyel taşıma gelişmektedir. Bu uygulamaların yanında firmalara gelecek olan ürünlerin ana firma tarafından tedarikçilerden toplanması ve her firmadan küçük miktarlara ürünlerin belli bir program içinde toplanması da bir parsiyel taşıma olarak görülmektedir.
Milk-run dediğimiz bu uygulama da parsiyel taşımaya güzel bir örnektir. Sadece gelen malzemelerden değil aynı zamanda dağıtım ağında da parsiyel taşıma artmaktadır. Geçmişte merkezi üretimden bölge bayilerine yapılan toplu komple taşımalar artık daha küçük miktarlarla daha sık ve birden fazla bayiye dağıtım yapılarak gerçekleşmektedir.
Lojistik şirketler büyük illerin dışında dağıtım ve aktarma merkezleri kurmakta ve farklı müşterilerinden topladıkları ürünleri bu merkezlere taşıyarak şehir içi dağıtımlarını yüklerin birleştirilerek sevkini planlamaktadır.
Parsiyel taşıma geçmişte ambar adını verdiğimiz taşıma şirketleri tarafından yapılmakta iken; artık lojistik şirketler de komple taşımaya göre karlılığı yüksek olan parsiyel taşımaya ağırlık vermektedir. Bölgelere de küçük depolar kurmaktadır.
Günümüzdeki yapıyı şu açıklayabiliriz; Parsiyel taşımada küçük ebatlı ürünler ulusal kargo şirketleri le taşınmaktadır. Orta büyüklükteki taşımalar ise hala ambarlar tarafından yapılmaktadır. Bir tedarik zincir içinde taşınması gereken malzemeler uzun süreli sözleşmelere dayandırılmış ise, lojistik şirketlerin kurdukları dağıtım ağında değerlendirilmektedir. Lojistik köyler ve merkezler de komple ve parsiyel taşıma için birer fırsattır. Bu merkezlere uzak mesafelerden gelen komple yükler burada farklı depolara boşaltılacak ve şehir içine parsiyel taşıma ile yük konsolidasyonları yapılarak dağıtılacaktır.
Her şeye rağmen parsiyel taşıma zordur, risklidir, maliyetlidir. Buna karşılık müşteriye fatura edilen fiyat yüksektir. Doluluk oranlarını sağlayabildiğimiz sürece parsiyel taşımayı tercih edeceğiz. Kritik nokta doluluktur.
Kolaylıklar diliyorum.
