Son dönemde tarımda teknolojinin kullanımı oldukça merak edilen bir konu oldu. Dünyanın gelişmiş yerlerinden ve ülkemizin bazı sınırlı gelişmiş çiftliklerinden sosyal medyada paylaşılan videolar tartışılır oldu. Türkiye’de genellikle uygulamada küçük aile işletmelerini görmekteyiz, bunlar da teknolojiyi kullanmaktan çok uzaktalar. Ancak bir yandan da üretici teknoloji kullanabilse nasıl olacağını merak etmekte ya da teknoloji ve tarım meraklıları tarımda teknoloji kullanımını bir yerde tek seferde görmek istiyor. Bu konuda ilgililerini tatmin edebilecek Vodafone akıllı köy, dünyanın ilk akıllı köyü tarım ve teknolojinin birleştirilmesi olarak kamuoyuna yansıdı, son günlerde çokça konuşulur oldu. Proje hakkında kısa bir tanıtım yazısı yazdım. Umarım faydalı olur.  

Akıllı köy nedir?

Geleneksel tarım yöntemlerini ileri teknolojinin olanaklarıyla birleştiren, üretimin verimini bilgi ve iletişim teknolojileriyle artırmayı ve üreticinin sosyal yaşam standartlarını nitelikli bilgiyle yükseltmeyi tek bir hedef haline getiren, yeni nesil kırsal yaşam modelidir.

Akıllı Köyde Neler Yapılmaktadır?

İyi Tarım Teknikleri ve Nitelikli Hayvancılık Faaliyetleri Uygulanmaktadır.

Köyde, modern meyvecilik alanı, tül altı sebzecilik alanı, modern sera uygulamaları, açık tarla sebze ve yem bitkisi yetiştiriciliği, meyve ve sebze işleme deposu, soğuk hava tesisi, toplu sağım ve süt soğutma sistemi, modern mera (otlak) alanı gibi tarım teknolojisinin uygulanacağı alanlar ile birlikte izleme ve takip merkezi, su ve gübre yönetim merkezi, hayvan besleme ve yönetim merkezi, çiftçi karar destek merkezi, yenilenebilir enerji çözüm merkezi, toprak yaprak analiz laboratuvarları, deneyim atölyeleri, eğitim merkezleri, sosyal yaşam ve spor tesisleri gibi bölümler bulunmaktadır.

30’a yakın firma Teknoloji ve IoT(Internet of Things) uygulamaları yapmaktadır;

Tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin her noktasında kullanılan cihazlar akıllı hale getirilmiş, tüm faaliyetlerde otomasyon sistemleri ve ölçümler mobil cihazlar üzerinden yönetilmekte ve nitelikli veri tek merkezde toplanmaktadır. Sulama otomasyonu, sera otomasyonu, gübre yönetim otomasyonu, kümes otomasyonu, don otomasyonu, süt otomasyonu, arıcılık otomasyonu, pedometre, erken uyarı sistemi gibi Nesnelerin İnterneti uygulamaları ile çiftçilerin hayatı önemli ölçüde kolaylaşmaktadır. Bu kapsamda:

-Akıllı sulama otomasyonu ile sulama işlemlerinin cep telefonu üzerinden tek tuşla istenilen gün ve saatte uzaktan yönetilip takip edilmesi sağlanmakta,

-Arıcılıkta GPS Takip Sistemi sayesinde kovanların takibi yapılmakta,

-Akıllı kapı, güvenlik sistemleri ve toplu sağım ünitesi ile hayvancılık daha kolay hale getirilmekte,

-Akıllı ev çözümleri ile çiftçinin hayatı kolaylaştırılacak. Elektrik ve ısı yönetiminin cep telefonu üzerinden yönetilmesi sağlanarak hanelerin dijitalleşmesine katkıda bulunulmaktadır.

Akıllı Köy Projesinin Büyüklüğü ve Önemi Nedir?

Vodafone Türkiye ve TABİT Akıllı Tarım Teknolojileri A.Ş. ortaklığında kırsal alanda kalkınmaya destek olma hedefiyle dünyanın ve Türkiye’nin dijital teknolojilerle donatılmış ilk akıllı köyüdür.

30’a yakın ortağın, tüm iş ortaklarının katkısıyla 10 yılda yaklaşık 23 milyon TL'lik yatırım yapılması planlanmıştır.

Geleneksel tarım yöntemlerini ileri teknolojinin olanaklarıyla birleştiren yeni nesil kırsal yaşam modelinin sunulduğu köy’ de uygulanan teknolojiler ve nitelikli bilgi ile 5 yılda 642 bin çiftçiye ulaşılarak toplam 15 milyar TL’lik ekonomik değer hedeflenmektedir. Bu 200 milyar TL’ye yaklaşan tüm pazar içerisinde önemli bir ekonomik büyüklüktür.

Çiftçi satış kanalı “Çiftçi Çözüm Ortağı” ile dijital teknolojilere erişim konusunda zorluk yaşayan çiftçilere hem uçtan uca iletişim ihtiyaçlarını karşılamak hem de tarımsal teknolojilere erişimlerini sağlayarak verimliliği arttırmak.

Akıllı Köyün Kuruluş Aşamaları Nelerdir?

Proje, 2012’de planlanmış;  Projenin Fikri Mülkiyet Haklarının Koruma Altına Alınması 14.12.2012 tarihidir.

Aydın ili Koçarlı İlçesi Kasaplar Köyünde bir Ar-Ge İnovasyon Kampüsü olarak planlanmış.

Proje Fikri, Coşkun Yıldırım (TABİT - Teknolojiden Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi) tarafından oluşturulmuş.

Uygulama alt yapı çalışmaları 2015 yılında başlamış.

Koçarlı Belediye Meclisi Arazi Tahsis Kararı alınmış. Tarih: 02.07.2015

Arazi Tahsis Protokolü Sözleşme imzalanmış. Tarih: 07.10.2015

Projede 88400 m2 (88,4 da) bitkisel üretim alanı 25 yıllığına Koçarlı Belediyesi'nden kiralandı.

226.000 m'lik (226 da) mera alanı Aydın Valiliği, Aydın Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü ve Kasaplar Köyü halkı tarafından 5+5 yıllığına ıslahı ve bakımı karşılığı proje kullanımına verildi.

Teknoloji uygulama başlangıç 2016 köyün temelleri atılmış.

Şu an projede toplamda 314 dekarda çalışılmaktadır.

Köy, 2018 ortasından beridir ziyarete açılmış. Türkiye’nin her yerinden yakından uzaktan ve dünyadan ziyaretçiler akıllı tarım yöntemlerini yerinde görmek için ziyarete gelmektedir.

Köyde, Tarım Dostları Gönüllülük Programı dahilinde 18-30 yaş arası 2-12 ay arası gönüllü çalışma imkanı da sunulmaktadır.

Tabit Kurucu Ortağı Tülin Akın çok sayıda ödül almış başarılı bir sosyal girişimci. 2004 yılında öğrenciyken www.tarımsalpazarlama.com’u kurmuş daha sonrasında pek çok girişimi var. Tabit Akıllı Tarım Teknolojileri AŞ. yine 2004 yılında Tülin Akın tarafından kurulmuş.

Projede Ne Amaçlanmaktadır?

Tarımsal üretimde verimliliği bilgi ve iletişim teknolojileriyle artırmak,

Gençlere çiftçiliği sevdirerek göç ve işsizliğin önüne geçmek,

Diğer köylere de dijitalleşmenin yayılmasını sağlamak,

Dünyadaki en yeni tarım teknolojilerini kullanmak,

Uluslararası tarım teknoloji üssüne dönüşmek ve diğer ülkelere örnek bir proje haline gelmek,

Projenin Ekonomik Faydası Ne Olacaktır?

Bitkisel üretim maliyetlerinde en az %20 tasarruf,

Hayvancılık maliyetlerinde en az %22 tasarruf,

Hayvancılıkta %30 gelir artışı,

Toplam üretimde %10 artış,

Bu bilgiler ışığında 2 yılda hane başına yıllık 40.000 TL gelir artışı.

Projenin Çevresel ve Sosyal Hedefleri Nelerdir?

Tarımsal sulama ile en az %20 su tasarrufu,

Yanlış ilaçlama ve gübrelemeden oluşan toprak ve su kirliliğini önlemek,

Kırsalda yaşam kalitesinin artması,

Sürdürülebilir ekonomik güçlenme.

Proje için Neden Bu Köy Seçilmiş?

Köy, İzmir Adnan Menderes Havalimanına 93 km (1 saat 13 dk.) ve Kuşadası Limanına 50 km (56 dk.), Aydın Merkeze 35 km (42 dk.)’dir.

Köy, 724 nüfuslu, hane sayısı 180 civarı, 80 civarı çiftçi, 7400 dekar ovaya sahip, ortalama 100-200 dekar işletme başına arazi düşmekte, 226 dekar mera alanına sahip, 85 büyükbaş, 1380 küçükbaş hayvan bulundurmaktadır.

Proje öncesi köyün envanteri çıkarılmış. Avantajlı ve dezavantajlı yönleri ortaya konmuştur;

Köyün avantajları, elverişli iklim ve toprak, yeniliklere açık üreticiler, yeterli tarımsal sulama kaynakları, yüksek kredi kullanımı, hayvansal üretimde deneyim yöreye özgü ve pazarda tercih edilir bir kavun çeşidinin olması olarak belirlenmiş.

Köyün dezavantajları, sınırlı üretim deseni, gençlerin tarıma ilgisizliği, nüfusun yaşlanması, tarıma dayalı sanayinin olmaması, yevmiyeli çalışanların gelecek garantisinin olmaması, meranın yetersizliği, birlikte çalışma alışkanlıklarının gelişmemiş olması, süt pazarlamasında sorunlar (soğuk hava tankı/toplama merkezinin olmaması nedeniyle birkaç toplayıcıya mahkûmlar), kavun pazarlamasında sorunlar (dayanıklı olmadığı için vaktinde satamamaları halinde kayıplar) olarak belirlenmiş.

Öncelikle ele alınması gereken konular köye sağlanan fayda neler olarak belirlenmiş?

-Köyün Altyapı (içme suyu-yol) sorunlarının çözümü için destek (yönlendirme/kamuoyu oluşturma/girişim/bilgilendirme),

-Kadınlara yönelik kurslar,

-Çocuklar için aktiviteler,

-Mer’anın iyileştirilmesi faaliyetleri (yasal durum incelenerek),

-Kavun ve süt pazarlamasının iyileştirilmesi,

-Diğer sosyal ve ekonomik faaliyetlerin yapılabilirliğinin Akıllı Köy Projesine dahiliyetinin gerçekçi olarak belirlenebilmesi için bir “Köy Envanteri” oluşturulması.

Köy, yeni tarım teknolojilerinin kullanımının etkinliğinin en rahatça gözlemlenebileceği bir yer olarak düşünüldüğü için seçilmiş.

Projede Başka Neler Yapıldı?

Kadın Çiftçi Girişimcilik Projesi

Köy'de kadınların ekonomik ve sosyal hayata eşit katılımına destek olma hedefiyle 2016 yılının sonunda "Vodafone Kadın Çiftçi Girişimcilik Projesi" başlatıldı. Proje kapsamında girişimcilik ve seracılık eğitimleri alan 10 kadın çiftçi kendilerine tahsis edilen 525 metrekarelik 3'er eğitim serasında 30 bin marul üretti. Proje ekibinin desteğiyle ürünlerini yerel ve ulusal zincir marketlerde satışa sunan kadın çiftçiler, ev işlerinden artakalan zamanlarda günde 2 saatlik bir çalışmayla ilk hasattan yaklaşık 25 bin TL'lik ek gelir elde etti.

Kadın çiftçilere tahsis edilen seralarda, malçlı yetiştiricilik ve damla sulama tekniklerinin yanı sıra iklimlendirmeyi kontrol eden IoT (Nesnelerin İnterneti) teknolojileri de kullanılıyor. Bu sayede, seralarda ortam ısısı ve nemi, toprak nemi ve ısısı, dış ortam sıcaklığı ve diğer tüm iklim şartları takip edilebiliyor. Kadın çiftçiler, cep telefonlarına gelen uyarılara göre ürünlerini hastalık ve zararlılardan koruyabilecek önlemleri zaman geçirmeden alabiliyorlar. Böylece, tarımsal üretimi daha kolay ve verimli hale getirmek mümkün olabilmektedir.

Sosyal Gelişim

Vodafone Akıllı Köy'de eğlenme, öğrenme ve sosyalleşme faktörlerini bir arada tutabilecek programlar da hızla devreye alınacak. Çiftçiler, çocuklar, gençler ve kadınlar için "yaşayarak öğrenme kamplarının" yapılmasının hedeflendiği köyde, Yetişkin Çiftçi Eğitim Programı, Mesleki Deneyim Paylaşım Kampı, Genç ve Çocuk Çiftçiler Kampı, Doğa ve Doğal Yaşam Kampı ve Tarım Teknolojileri Zirvesi gibi etkinlikler düzenlenmektedir. Vodafone Akıllı Köy, yurtiçi ve yurtdışından çiftçi, öğrenci ve ailelerin de ziyaretine açıktır.

Diğer yandan, Vodafone Akıllı Köy'de mesleki eğitimler de verilecek. Kadın Teknoloji Eğitim Merkezi kurularak köydeki tüm kadınların teknolojik okuryazarlığa erişmesi sağlanacak. Ayrıca, çocuklara kodlama eğitimi verilerek bu çocukların ileride tarım teknolojisine yönelik kendi kodlarını yazabilmeleri için gerekli altyapı temin edilmektedir.

Etki Değerlendirme

Projenin ilk anından itibaren akademik iş ortaklarıyla birlikte bilimsel ölçümler de yapıldı. Bu ölçümler, yıllık etki değerlendirme raporlarında paylaşılıyor. Ayrıca, bir "El Kitabı" hazırlanmaktadır. Bu veriler, başka köylerde dönüşüm başlatmak isteyenler için örnek olmaktadır.